Γνωστό για τη συλλογή μινωικών τεχνουργημάτων του, το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου στην Κρήτη είναι ένα από τα παλαιότερα μουσεία της Ελλάδας. Μετά την ανακαίνιση του κτιρίου την περίοδο 2003-10, κατά τη διάρκεια της οποίας το μουσείο παρέμεινε κλειστό, οι προθήκες του αναμορφώθηκαν σύμφωνα με τις σύγχρονες μουσειολογικές πρακτικές στο πλαίσιο έργου που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ. Τα 8 000 τεχνουργήματα που παρουσιάζονται σε 27 εκθεσιακές αίθουσες και είναι πλέον οργανωμένα σε θεματικές ενότητες που ενσωματώνονται σε μια χρονολογική αφήγηση που εκτείνεται σε περίοδο επτά χιλιετιών, από τη Νεολιθική έως τη Ρωμαϊκή περίοδο.
- 04 October 2019
Δεδομένου ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου είναι ουσιαστικά το μουσείο του μινωικού πολιτισμού, ο απώτερος σκοπός αυτού του έργου επανέκθεσης ήταν να παρουσιάσει τους μοναδικούς θησαυρούς της μινωικής συλλογής του μουσείου σύμφωνα με τα σύγχρονα μουσειογραφικά πρότυπα. Το ανακαινισμένο μουσείο εξελίσσεται σε έναν σημαντικό τουριστικό προορισμό στην Κρήτη και συνεισφέρει σταδιακά στην οικονομική ανάπτυξη ολόκληρου του νησιού.
Το έργο περιελάμβανε εργασίες συντήρησης τεχνουργημάτων, τοποθέτηση νέων προθηκών, αναδιοργάνωση εκθέσεων και εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. Συντηρήθηκαν περίπου 4 800 τεχνουργήματα και δημιουργήθηκαν χιλιάδες βάσεις. Η πρόσβαση στις εφαρμογές πολυμέσων για λειτουργίες όπως οι παρουσιάσεις βίντεο και τα παιχνίδια γίνεται μέσω μεγάλων οθονών και οθονών αφής σε 11 σημεία στους δύο ορόφους του μουσείου.
Το ενημερωτικό υλικό που παράγεται στο πλαίσιο του έργου περιλαμβάνει μια δημοσίευση σχετικά με τον πλουραλισμό στον μινωικό πολιτισμό, ένα φυλλάδιο για τους επισκέπτες και δύο πινακίδες στην είσοδο - μία από αυτές σε γραφή Μπράιγ.
Μινωικές, ελληνικές και ρωμαϊκές συλλογές
Στο ισόγειο, η αφήγηση για τη μινωική συλλογή καλύπτει δύο θεματικούς τομείς: την καθιέρωση του ανακτορικού συστήματος, του πρώτου συστήματος κεντρικής διοίκησης στην Ευρώπη, και τη μινωική κυριαρχία στο Αιγαίο. Τα κατακόρυφα μπλε πάνελ από πλεξιγκλάς που είναι προσαρτημένα στην οροφή δημιουργούν ένα εφέ θαλάσσιου κύματος που πλαισιώνει την παρουσίαση. Η μεγάλη ξύλινη μακέτα του Ανακτόρου της Κνωσού παρουσιάζει τη μινωική αρχιτεκτονική και συνδέει το μουσείο με τον κοντινό αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού.
Αναδεικνύοντας τα επιτεύγματα του μινωικού πολιτισμού σε τομείς όπως η εφεύρεση της γραφής, η οικοδόμηση των πρώτων οργανωμένων πόλεων, η διοικητική γραφειοκρατία, η αγάπη για τη φύση και η θέση των γυναικών, το μουσείο προάγει τον ευρωπαϊκό χαρακτήρα του πολιτισμού. Γεγονός που συμπληρώνεται από μια διαδραστική εφαρμογή σχετικά με τη διαχρονικότητα των μινωικών μύθων, όπως η αρπαγή της Ευρώπης από τον Δία σε μορφή ταύρου ή η πτήση του Δαίδαλου και του Ίκαρου και ο αντίκτυπος που είχαν στην καλλιτεχνική και πνευματική ιστορία της Ευρώπης.
Στον πρώτο όροφο, οι ελληνικές και ρωμαϊκές συλλογές – που παρουσιάζονται πλήρεις για πρώτη φορά – καταγράφουν την ανάπτυξη της πόλης-κράτους και των κρητικών θρησκευτικών ιερών, παρέχοντας μια επισκόπηση της ιστορίας της Αρχαίας Κρήτης.
Για να προσελκύουν ενδιαφέρον, οι συλλογές έχουν τοποθετηθεί σε προθήκες από χρωματιστό μέταλλο και μη ανακλαστικό γυαλί με διακριτικές βάσεις και έναν συνδυασμό φυσικού και τεχνητού φωτός. Τέσσερις προθήκες διαθέτουν αισθητήρες και μηχανισμούς για την προστασία των εκθεμάτων σε περίπτωση σεισμού.
Σαφής δομή παρουσίασης
Σε αντίθεση με την προηγούμενη μέθοδο παρουσίασης, στην οποία τα τεχνουργήματα παρουσιάζονταν απλά ως χρονολογικά ορόσημα ή πολύτιμα έργα τέχνης, η ολοκληρωμένη χρονολογική και θεματική προσέγγιση παρέχει σαφή δομή. Οι θεματικές ενότητες καλύπτουν θεματικούς τομείς όπως η θρησκεία, ο αστικός τρόπος ζωής, οι επικήδειες τελετουργίες, το εμπόριο, η τέχνη, τα δημόσια θεάματα και η διατροφή.
Επιπλέον, η αφήγηση καθιστά δυνατή την πολύπλευρη ερμηνεία των τεχνουργημάτων και των πληροφοριών, ενθαρρύνοντας έτσι τους επισκέπτες να επιστρέφουν ξανά και ξανά στο μουσείο και να εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους για την ιστορία της Κρήτης. Οι οργανωμένες ξεναγήσεις, οι προσωρινές εκθέσεις, τα εργαστήρια συντήρησης, οι συναυλίες, οι διαλέξεις, τα σεμινάρια για εκπαιδευτικούς και τα ψηφιακά εκπαιδευτικά προγράμματα για τους μαθητές έχουν ενισχύσει περαιτέρω τη δημοτικότητα του μουσείου, όπως αποτυπώνεται από τους αριθμούς επισκεπτών που αυξήθηκαν από λιγότερους από 280 000 το 2015 σε 606 881 το 2018.
Video
https://vimeo.com/heraklionmuseumΣυνολική επένδυση και χρηματοδότηση από την ΕΕ
Η συνολική επένδυση για το έργο «Επανέκθεση Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου» είναι 7 112 273 EUR, με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ να συνεισφέρει 7 112 273 EUR μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» για την προγραμματική περίοδο 2007-2013. Η επένδυση αυτή εμπίπτει στην προτεραιότητα «Έρευνα και καινοτομία».