W ramach projektu „Take a Breath" („Odetchnij", TAB) przyjęto innowacyjne podejście do zanieczyszczenia powietrza, którego źródłem są pojazdy, przemysł i ogrzewanie w gospodarstwach domowych, a także do szkodliwych skutków tego zjawiska dla zdrowia człowieka. Celem tego projektu jest ograniczenie wpływu zanieczyszczenia powietrza na zmianę klimatu oraz promowanie zrównoważonego rozwoju gospodarczego w miastach uczestniczących w projekcie. Zamierzenie to wymaga szeregu zintegrowanych narzędzi i działań wspierających decydentów na szczeblu lokalnym w poprawie jakości powietrza, zdrowia człowieka i standardu życia.
- 10 December 2014
Projekt »TAB« umożliwia nam poznanie »stanu zdrowia« obszaru i określenie właściwych rozwiązań na rzecz poprawy jakości środowiska naturalnego. Musimy „odetchnąć” pod każdym względem: Lepsza jakość powietrza ożywia gospodarkę lokalną i poprawia jakość życia.
Zanieczyszczenie powietrza jest złożonym problemem, którego przyczyn często należy doszukiwać się w oddaleniu od miejsca, gdzie odczuwalne są jego główne skutki. W projekcie „TAB” zebrano dane środowiskowe, które zostały wprowadzone do wirtualnego obserwatorium pokazującego stopnie zanieczyszczenia powietrza, skutki dla klimatu oraz oddziaływanie na zdrowie ludzi w miastach uczestniczących w projekcie.
Dane te stały się przyczynkiem do transnarodowych konsultacji na temat jakości powietrza, w których udział wzięły społeczności, samorządy lokalne, przedstawiciele przemysłu, pracownicy służby zdrowia i organizacje pozarządowe. Konsultacje doprowadziły do opracowania dokumentu w sprawie polityki, składającego się z planów działań adaptacyjnych dla uczestniczących regionów. W planach tych określono narzędzia i działania pozwalające ograniczyć zanieczyszczenie powietrza i złagodzić jego skutki.
Platforma służąca współpracy i dzieleniu się wiedzą
W wyniku projektu powstała również platforma „Central European Healthy Environment Platform” („Środkowoeuropejska platforma zdrowego środowiska”, CEUHEP) — udostępniona online — która służy gromadzeniu i wymianie wiedzy poprzez współpracę władz publicznych i specjalistów w zakresie jakości powietrza i zwalczania chorób środowiskowych. Ustanowiono także krajowe platformy zdrowego środowiska, aby rozpocząć debatę nad przyczynami i skutkami zanieczyszczenia powietrza, a także nad zapobieganiem temu zjawisku.
Działaniami uświadamiającymi w krajach partnerskich objętych zostało ok. 400 000 osób. Ok. 700 osób wzięło już udział w szkoleniach na temat rozwijania potencjału, w tym przedstawiciele władz publicznych, pracownicy służby zdrowia, eksperci w zakresie środowiska, nauczyciele, uczniowie i inne zainteresowane strony. Działania uświadamiające w połączeniu ze szkoleniami stanowią ważne osiągnięcie projektu „TAB”.
Poza ww. bezpośrednimi osiągnięciami, projekt „TAB” może też przyczynić się do utworzenia nowych miejsc pracy w różnych sektorach, zachęcając z jednej strony do opracowywania systemów zarządzania środowiskiem, a z drugiej promując lokalną turystykę — dzięki czystszemu środowisku naturalnemu. Projekt ten może tym samym zwiększyć atrakcyjność uczestniczących obszarów. W projekcie przewidziano również produkcję bardziej ekologicznych źródeł ogrzewania, zwłaszcza w kontekście komercjalizacji mniej zanieczyszczających powietrze pieców na drewno. Plany działań adaptacyjnych i deklaracje burmistrzów podpisane przez miasta i regiony partnerskie mogą pomóc w dalszej poprawie jakości powietrza i zdrowia człowieka, przedłużając tym samym cykl życia projektu „TAB” i zapewniając jego dalszy sukces.
Łączna wartość inwestycji i środki finansowania z UE
Łączna wartość inwestycji w projekcie „TAB — Take a breath!” („TAB - Odetchnij!”) wyniosła 1 877 042,00 EUR, z czego 1 559 549,70 EUR pochodziło z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu operacyjnego „Europa Środkowa” w okresie programowania 2007–2013.