Przebudowa starego fortu na Górze Gradowej w samym sercu Gdańska sprawiła, że na tym niegdyś niebezpiecznym terenie powstał obiekt edukacyjno-rekreacyjny dla mieszkańców i turystów, który każdego roku przyciąga ponad 62 000 gości. Realizacja tego udanego przedsięwzięcia była możliwa dzięki projektowi „Przebudowa dawnego fortu na nowe Centrum Hewelianum w Gdańsku”.
Gdański fort Hewelianum został przekształcony na centrum nauki
- 22 February 2019
Nic nie dzieje się automatycznie, za jednym pstryknięciem palca. Rewitalizacja Hewelianum to był długi proces. Kiedy 21 lat temu uruchomiono tu Park Kulturowy, nie spodziewaliśmy się, dokąd nas ta droga zaprowadzi. Wiedzieliśmy, że to miejsce musi być zwrócone miastu Gdańsk. Uczyliśmy się krok po kroku.
W ramach projektu stworzono interaktywne ekspozycje stałe, rozlokowane w różnych zabytkowych budynkach centrum, a także laboratorium naukowe dla dzieci. Dzięki budowie Centrum Hewelianum powstało też około 40 miejsc pracy, przy czym siedem osób znalazło zatrudnienie bezpośrednio w wyniku realizacji projektu.
Budowa centrum całkowicie zmieniła charakter otoczenia fortu, który do roku 2007 był miejscem zaniedbanym i niedostępnym dla mieszkańców. Projekt zakładał odbudowanie elementów strukturalnych dawnej fortyfikacji oraz dodanie elementów edukacyjnych i rekreacyjnych, tym samym przekształcając przestrzeń w interaktywne centrum nauki.
Nowe życie historycznego fortu
Odrestaurowano około 10 hektarów dawnych fortyfikacji i mniej więcej 5 000 metrów kwadratowych zabudowań. Podczas intensywnych prac rekonstrukcyjnych odkryto istnienie budynków stanowiących część fortyfikacji, między innymi schrony, laboratoria, strażnice i koszary. Główną ideą projektu było połączenie historycznych walorów starego fortu z funkcjami edukacyjnymi reprezentującymi przyszłość.
W ten sposób Centrum Hewelianum stało się pierwszym miejscem w Europie, w którym historyczne budynki wojskowe służą za nowoczesny ośrodek naukowy. Połączenie tradycji, współczesności i przyszłości w wyjątkowy sposób zbliża starsze i młodsze pokolenia.
Interaktywne wystawy zachętą dla najmłodszych
Wszystkie przestrzenie edukacyjne posiadają elementy interaktywne, które zachęcają widzów do aktywnego uczestnictwa. Jednym z głównych elementów zaprojektowanych w obiekcie jest sala multimedialna.
W centrum działa sześć interaktywnych ekspozycji stałych poświęconych różnorodnej tematyce: wystawa „Z Energią!” dotyczy energii ze źródeł odnawialnych, „Dookoła świata” skupia się na zagadnieniach z geografii i geologii, „Łamigłówka” poświęcona jest matematyce, a dla zainteresowanych tematyką historyczną przygotowano wystawy „Wehikuł czasu – Zabawy z historią” oraz „Wehikuł czasu – Człowiek i pocisk”. Z kolei wystawa „Hewelianum bez barier” opowiada burzliwą historię Góry Gradowej, na której znajduje się Hewelianum.
Centrum cieszy się szczególną popularnością wśród szkół, które korzystają z jego bogatej oferty edukacyjnej.
Łączna wartość inwestycji i dofinansowania UE
Łączna wartość inwestycji w projekt „Przebudowa dawnego fortu na nowe Centrum Hewelianum w Gdańsku” wyniosła 5 089 725 EUR, przy czym wkład unijnego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego o wartości 3 517 482 EUR został wniesiony za pośrednictwem Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na okres programowania 2014–2020. Inwestycja objęta jest priorytetem „Zmiana demokratyczna” oraz „Miejsca pracy, wzrost i inwestycje”.