Beste lezer,

In 'De Toekomst van Europa' geven we je graag een update van recente Europese activiteiten en over wat er nog op stapel staat. Bovendien krijg je interessante nieuwsflitsen over de koers die we als EU varen en willen varen.

De afgelopen tijd heb je contact met ons gehad; online of op een evenement. Of je liet op andere manier weten geïnteresseerd te zijn in Europa. Daarom ontvang je nu eenmalig onze nieuwsbrief. Tot aan de zomer willen we als proef 2 a 3 edities uitbrengen. Schrijf je hier in als je deze edities ook wilt ontvangen. Bij voldoende belangstelling gaan we de nieuwsbrief voortzetten. 

De Toekomst van Europa is in handen van de Europeanen. We gaan dan ook graag in dialoog met iedereen. Dus ook met jou! We horen graag wat je van deze editie vond en of je suggesties hebt. Mis je iets? Of ben je nieuwsgierig naar een bepaald onderwerp? Vertel het ons!

Wat besprak Europa over de toekomst van Europa

De Europese Unie staat op een kruispunt, nu de Britten hebben besloten de Unie te verlaten. Ook vanuit andere landen is er regelmatig kritiek. Hoe nu verder?

In maart 2017 besloten de regeringsleiders en staatshoofden van de 27 EU-landen in Rome om eensgezind verder te gaan. Commissievoorzitter Juncker presenteerde een witboek: een discussiestuk met vijf scenario's voor de toekomst van Europa. Een concrete springplank waarmee hij een debat wil aanzwengelen over de toekomstige richting van de Europese samenwerking.

"Hoogste tijd voor een eerlijk en uitgebreid debat over hoe we verder willen" - Commissievoorzitter Juncker 

Iedereen praat mee
Alle lagen van de samenleving worden hierin betrokken. Niet alleen de nationale en lokale politiek, maar ook alle inwoners, het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld. Het debat loopt door tot aan de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2019.

De kern van het debat: wat moet de EU uitvoeren? En hoeveel bevoegdheden zijn de lidstaten bereid aan de EU af te staan om die taken uit te voeren? Zo moet duidelijker worden wat de burger van de EU kan verwachten. Maar óók welke taken de EU juist niet zal uitvoeren en de lidstaten dus zelf moeten verwezenlijken.

De 5 scenario’s in een notendop:

• Niets veranderen;
• De interne markt behouden, de rest regelt ieder voor zich;
• Een keuzemenu: groepen landen die meer willen, doen meer;
• Minder, maar efficiënter;
• Veel meer samen doen.

Uiteindelijk is het aan de lidstaten om een duidelijke keuze te maken over de toekomst van de EU.

Meer weten over de Veiligheidsunie? Kijk op de speciale website.

Op 30 januari bracht commissaris Julian King, Veiligheidsunie, een werkbezoek aan Den Haag. Hij sprak hier met Kajsa Ollongren, vice-premier en Minister van Binnenlandse Zaken en Ferdinand Grapperhaus, minister van Justitie en Veiligheid. De gesprekken spitsten zich met name toe op de onderwerpen informatie-uitwisseling, bestrijding van radicalisering en betere cyberbeveiliging.

Vanwege Internationale Vrouwendag werd op 9 maart het debat ''Empowerment van vrouwen via digitale inclusie'' georganiseerd bij Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. 

De discussie ging over de oorzaken van de gender gap in de digitale sector en over de maatregelen die de overheid op EU- en nationaal niveau zou moeten nemen om voor een betere digitale inclusie van vrouwen te zorgen. DJ Isis maakte er daarna een feestje van. Het debat was een samenwerking tussen de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie, Europees Parlement Liaisonbureau en Netwerk Democratie, een nieuw Europe Direct Informatiecentrum

In heel Europa gaan de Europese commissarissen in debat met inwoners, in de vorm van burgerdialogen, de zogeheten Citizens' Dialogues. De ideale plek waar beleid en beleving elkaar ontmoeten. In open gesprekken delen mensen hun mening met de commissaris en stellen vragen, bijvoorbeeld over de manier waarop bepaalde problemen worden aangepakt.

De commissaris van Budget en Personeelszaken sprak met Nederlanders

Europees commissaris voor Budget en Personeelszaken, Günther Oettinger, heeft een bezoek gebracht aan Nederland om met premier Rutte en andere beleidsmakers te praten over de nieuwe meerjarenbegroting, het zogeheten Meerjarig Financieel Kader (MFK). Onderdeel van zijn bezoek aan Den Haag was ook een Citizens´ Dialogue met studenten van de Universiteit Leiden, Campus Den Haag. Hij gaf uitleg over het nieuwe MFK en beantwoordde bovendien vragen van studenten.

De commissaris focuste op de boodschap dat de EU in de komende jaren te maken krijgt met financiële tekorten door twee factoren. “Door de Brexit valt de bijdrage van het Verenigd Koningrijk aan de EU-begroting weg. Daarnaast moet de EU steeds meer nieuwe taken op zich nemen, die alleen op Europees niveau met succes kunnen worden aangepakt: terrorismebestrijding, interne en externe veiligheid, grenscontrole en investeringen in defensie en defensieonderzoek. 
Voor al deze maatregelen is geld nodig”, vertelde de commissaris. “Laten we nu bekijken hoe we samen deze twee ´gaten´ kunnen dichten.”

Het huidige MFK loopt tot en met 2020. Het debat over het nieuwe MFK (2021-2027) is onlangs van start gegaan.

Meer commissarissen bezochten Nederland

Ook de commissarissen Phil Hogan (Landbouw en Plattelandsontwikkeling),Elżbieta Bieńkowska (Interne Markt, Industrie, Ondernemerschap en Midden- en Kleinbedrijf) en Frans Timmermans zijn voor een Citizens Dialogue in Nederland geweest. Zie voor een verslag van het bezoek van commissaris Timmermans verderop in deze nieuwsbrief.

Waar komt het woord "rietje" vandaan? Juist, van riet. Waarom zijn ze dan van plastic, en komen er dagelijks miljoenen van in het milieu? Over deze vraag en meer heeft commissaris Frans Timmermans afgelopen 15 maart in Tivoli Vredenburg in Utrecht een Citizens’ Dialogue gehouden. Het ging die avond over de duurzame ambities van de Europese Unie.

Hij heeft gesproken met Marius Smit, oprichter van Stichting Plastic Whale, en Sian Sutherland, medeoprichter van A Plastic Planet, de drijvende kracht achter de eerste supermarkt ter wereld met plasticvrije schappen. Verder heeft hij uitgebreid gedebatteerd met het publiek, dat hele concrete vragen stelde over wat de Commissie kan doen om afval van het strand te helpen opruimen, auto's duurzamer te laten produceren en gebruiken, hoe we kunnen zorgen voor minder medisch afval en nog veel meer. Ten slotte zorgden de pitches van jonge ondernemers en muzikale omlijsting voor een gevarieerde en geslaagde avond.

Komende Citizens’ Dialogues
Ook in april en mei komen er commissarissen naar Nederland, die naar verwachting ook via een Citizens’ Dialogue met burgers in debat gaan. Op 12 april Marianne Thyssen, op 21 mei Karmenu Vella en op 24 mei Mariya Gabriel. Houd onze website in de gaten voor meer info.

Hoe kijken we momenteel in Nederland naar de toekomst van de EU? Minister-president Mark Rutte sprak er op 2 maart over tijdens zijn bezoek aan de Bertelsmann Stiftung in Berlijn. Hij kwam ook met 9 voorstellen*. "Voor meer welvaart. Voor meer veiligheid. Voor stabiliteit. En voor een sterke rechtsstaat."

1. Maak de Europese dienstenmarkt echt open.
2. Bestaande overeenkomsten moeten worden nagekomen en gehandhaafd, te beginnen met een betere samenwerking tussen inspectiediensten om grensoverschrijdende fraude en misbruiken te bestrijden.
3. Het Europees stabiliteitsmechanisme omzetten in een intergouvernementeel Europees Monetair Fonds, het EMF.
4. Nederland pleit voor een Sovereign Debt Restructuring Mechanism.
5. Nederland wil dat alle landen zo snel mogelijk toestemming verlenen voor militair vervoer over hun grenzen.
6. We moeten dringend overeenstemming bereiken over een nieuw gemeenschappelijk Europees asielstelsel.
7. Laten we afspreken om CO2 tegen 2030 met 55 procent te verminderen.
8. Laten we accepteren dat het VK de EU verlaat en het budget kleiner zal zijn. Laten we het budget moderniseren door een deel van de bestaande fondsen toe te wijzen aan de uitdagingen van morgen.
9. Laten we de EU-begroting koppelen aan inspanningen, om lidstaten aan te moedigen om hun economieën te hervormen en te moderniseren zoals overeengekomen.

Lees of beluister zijn speech, waarin hij zijn visie op Europa geeft.

*De toespraak is in het Engels uitgesproken. Het gesproken woord geldt.

Met de titel ‘culturele hoofdstad’ zet de Europese Commissie diverse culturen van Europa in de spotlights. Heel 2018 valt de titel Leeuwarden ten deel, samen met Valletta in Malta.

Het centrale thema in Leeuwarden luidt "Iepen Mienskip": vrij vertaald ‘het van onderop en in open verbinding samenwerken voor een betere wereld’. Vooral het idee om met de evenementen daadwerkelijk iets blijvends achter te laten, deed menig juryhart sneller kloppen.

Een greep uit het veelbelovende programma.

Net als eeuwen geleden vaart een vloot historische schepen met hout van Denemarken en de Baltische staten naar Friesland. Daar wordt het hout gezaagd in een authentieke molen waarna het gebruikt wordt voor het maken van kunst. 

Helemaal uit Frankrijk komt het straattheatergezelschap Royal de Luxe voor het eerst met hun iconische reuzen naar Leeuwarden. Wezens zó hoog, dat ze met kop en schouders boven de kantoorgebouwen uitsteken.

En dan is er een schitterende expositie over de internationale mythe Mata Hari. Ontmoet het meisje achter het icoon: een exotische danseres die in 1917 in Parijs op verdenking van spionage is doodgeschoten.

Bekijk hier het volledige programma voor een divers cultuuraanbod.

Via het Europese burgerinitiatief is het mogelijk de Europese Commissie te vragen een wetsvoorstel in te dienen. Het dient ondersteund te zijn met minimaal 1 miljoen handtekeningen van EU-burgers.

Water en sanitaire voorzieningen zijn een mensenrecht! Dit is het onderwerp van het eerste Europese burgerinitiatief, "Right2Water", waarvoor 1,6 miljoen handtekeningen werden verzameld ter ondersteuning van een betere toegang tot veilig drinkwater voor alle Europeanen.

Op 1 februari 2018 presenteerde de commissie een nieuw wetsvoorstel als reactie hierop. Het is belangrijk dat de kwaliteit en de veiligheid van het drinkwater worden verbeterd, door nieuwe en opkomende stoffen toe te voegen aan de lijst van criteria voor waterveiligheid (zoals de legionella en chloraat).

Meer over deze ontwikkeling die begon als burgerinitiatief lees je in het persbericht.