Science Flash For You

De Belgische delegatie bestond uit diplomaten en wetenschappers die samen met wetenschappers van het JRC aan wetenschappelijke evenementen deelnamen en een aantal laboratoria bezochten, zoals het Europees laboratorium voor crisisbeheersing en het laboratorium voor markttoezicht op voertuigen. Op de rotonde vlakbij de hoofdingang van de Ispra-locatie werd een reproductie van het Atomium geïnstalleerd die er gedurende de zes maanden van het voorzitterschap zal blijven staan.

Tot de prioriteiten van het nieuwe voorzitterschap op het gebied van onderzoek behoren onderwerpen zoals de open strategische autonomie van de EU en de valorisatie van de onderzoeksresultaten. Voor deze gelegenheid zijn veel evenementen op hoog niveau gepland, waaronder een conferentie over de totaalaanpak in februari 2024, een plenaire vergadering van ERAC in maart en een formele Raadsvergadering over onderzoek en ruimtevaart.

Dit cijfer is het op een na hoogste in de 27 EU-lidstaten en ligt ver boven het EU-gemiddelde. Dat jaar werd er meer dan 3 miljoen ton voedselafval geproduceerd, waarvan ongeveer twee derde door de voedselverwerkende industrie.

In 2020 werd in de EU bijna 59 miljoen ton voedsel verspild. Dat is 131 kg verspild voedsel per inwoner van de Europese Unie, of ruwweg 10 % van al het voedsel dat wordt geleverd aan restaurants, cateringdiensten, de detailhandel en huishoudens. Huishoudens in de Europese Unie zouden jaarlijks gemiddeld 220 tot 720 EUR kunnen besparen door minder voedsel te verspillen. Dit zou neerkomen op een daling van het aandeel van de voedselkosten in de totale huishouduitgaven met meer dan 6 %.

Huishoudens zijn verantwoordelijk voor meer dan de helft (53 %) van het voedselafval in de EU, gevolgd door de voedselverwerkende industrie (20 %), de primaire productiesector (10 %) en de horeca en cateringdiensten (9 %). Als we kijken naar de samenstelling van voedselafval in de EU, dan zien we dat groenten en fruit in de vuilnisbak het grootste deel ervan uitmaken, met respectievelijk 27 % en 20 %. Granen (13 %), vlees (10 %) en aardappelen (10 %) belanden ook vaak in de vuilnisbak.

Bij vrouwen waren borstkanker en luchtpijp-, bronchus- en longkanker (ongeveer 18 % voor elke categorie) de meest voorkomende oorzaken van overlijden als gevolg van kanker. Luchtpijp-, bronchus- en longkanker waren ook de belangrijkste soorten kanker die tot sterfgevallen leidden onder de mannelijke bevolking (ongeveer 24 %).

Het aantal nieuwe kankergevallen steeg in 2022 in de Europese Unie met 2,3% ten opzichte van 2020 tot 2,74 miljoen. Volgens de ramingen van de Europese Commissie in ECIS steeg het aantal sterfgevallen als gevolg van kanker ook met 2,4% ten opzichte van 2020.   Uit de ramingen voor de EU-lidstaten voor 2022 blijkt dat 31 % van de mannen en 25 % van de vrouwen naar verwachting de diagnose kanker krijgen voordat zij de leeftijd van 75 jaar bereiken.  Naar schatting zal 14 % van de mannen en 9 % van de vrouwen als gevolg van kanker overlijden voordat zij de leeftijd van 75 jaar bereiken. De vier meest voorkomende oorzaken van overlijden door kanker in de EU zijn naar schatting longkanker (19,5% van alle sterfgevallen door kanker), gevolgd door colorectale kanker (12,3%), borstkanker (7,5%) en alvleesklierkanker (7,4%).

In totaal is de uitstoot van broeikasgassen in België sinds 2005 met 22% 26% gedaald. De uitstoot van gebouwen was 10 % lager dan in 2021 en die van industriële verbranding en verwerking was 7 % lager.

Sinds het begin van de 21e eeuw volgde de uitstoot van broeikasgassen tot 2019 een opwaartse trend, voornamelijk door de toename van de uitstoot uit China en de andere opkomende economieën. Als gevolg van de COVID-19-pandemie daalde de wereldwijde uitstoot in 2020 met 3,7 % ten opzichte van het niveau van 2019, waardoor een meer dan tien jaar aanhoudende opwaartse trend werd onderbroken. Toch begon de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen vlak na de piek van de pandemie weer toe te nemen.

De uitstoot van de 27 EU-landen bleef onder het niveau van voor de pandemie, waarmee de decennialange neerwaartse trend werd voortgezet. De broeikasgasuitstoot in de EU-27 was namelijk 27,0 % lager dan in 1990 en vertegenwoordigde 6,7 % van de wereldwijde uitstoot, een sterke afnamen ten opzichte van de 14,8 % in 1990.

Het JRC-verslag werd opgesteld in samenwerking met het Internationaal Energieagentschap (IEA). Het is gebaseerd op de emissiedatabank voor mondiaal atmosferisch onderzoek van de Europese Commissie (Emissions Database for Global Atmospheric Research, EDGAR).

Op de Internationale Dag van de Migrant 2023 heeft het Kenniscentrum Migratie en Demografie van de Europese Commissie de migratieatlas 2023 gepresenteerd. De atlas verschaft de meest recente beschikbare gegevens over migratietrends wereldwijd, weergegeven in gebruiksvriendelijke interactieve grafieken en visualisaties. Deze nieuwe editie bevat een speciaal thematisch hoofdstuk dat licht werpt op de trends in solidariteit onder Europeanen ten aanzien van de ontheemd geraakte mensen uit Oekraïne. De steun van Europeanen voor ontheemden uit Oekraïne blijft hoog.

De migratieatlas is een interactief online-instrument dat door het JRC wordt gepubliceerd en de meest recente beschikbare gegevens over migratie in de 27 EU-lidstaten en in 171 niet-EU-landen en -gebieden bevat. Elk jaar komt er een nieuwe editie uit die geharmoniseerde en gevalideerde gegevens uit officiële, internationale bronnen, waaronder Eurostat, in één enkele databank harmoniseert.

De Koninklijke Militaire School van België neemt deel aan een consortium voor het DYNAFOAM-project (Dynamic behaviour of Blast Mitigation Foam) dat naar verwachting in juni 2024 van start zal gaan in het HopLab. Het belangrijkste doel van het project is het verkrijgen van experimentele gegevens om het mechanische gedrag van materialen te karakteriseren die op de markt verkrijgbaar zijn als thermische isolatoren wanneer ze ook als bescherming tegen explosie-effecten worden gebruikt.

Het JRC opent zijn fysieke onderzoeksinfrastructuren voor gebruikersinstellingen uit EU-lidstaten en landen die geassocieerd zijn met het programma Horizon Europa met het oog op opleiding en capaciteitsopbouw. Een van de experimentele faciliteiten van wereldklasse van het JRC met open toegang is het Europees laboratorium voor de beoordeling van constructies (ELSA) met zijn ELSA-reactiemuur en het HopLab (ELSA-HopLab). Beide structuren zijn gevestigd op de belangrijkste wetenschappelijke locatie van het JRC in Ispra, Italië.

Er zijn onlangs zeven oproepen gelanceerd waaraan externe partners kunnen deelnemen om toegang te krijgen tot ELSA en andere laboratoria van het JRC, zoals ACTUSLAB (Actinide User Laboratories) en de milieu- en mechanische materiaalbeoordeling EMMA. De uiterste termijnen voor deelname aan de oproepen liggen tussen 29 februari en 3 maart 2024.