Science Flash For You

Een tweede onderdeel van het JRC-project was het “Vanguard Initiative”, in het kader waarvan een multiregionaal netwerk voor digitalisering in de gezondheidszorg werd opgezet. Het slotevenement vond plaats op 15 november in de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging in Brussel. Na presentaties van wetenschappers, gezondheidswerkers en beleidsmakers volgde een levendige discussie met het publiek. Het evenement was het hoogtepunt van drie eerder gehouden regionale evenementen in Oost-Nederland, Piatra Neamt in Roemenië en Neder-Oostenrijk.

Het “Science meets Regions”-initiatief is gericht op het vooraf verzamelen van gegevens voor beleid op lokaal en regionaal niveau. Het wordt ondersteund door het Europees Parlement en uitgevoerd door het JRC in nauw overleg met het Comité van de Regio’s. Tijdens de participatieve evenementen komen beleidsmakers en wetenschappers op regionaal en lokaal niveau bijeen om een cultuur van empirisch onderbouwde beleidsvorming te bevorderen en oplossingen te bedenken voor de uitdagingen van deze tijd, in overeenstemming met de beleidsprioriteiten van de Europese Commissie.

De voortdurende evolutie van SARS-CoV-2 stelt de huidige detectiemiddelen voor problemen. Sinds het begin van de pandemie heeft het virus verschillende genetische veranderingen ondergaan die ertoe kunnen leiden dat de diagnostiek minder nauwkeurig wordt, en uiteindelijk ook dat de bestaande immuniteit wordt omzeild en het virus besmettelijker wordt.

Met dit artikel, gepubliceerd in januari 2023 in het wetenschappelijke tijdschrift “Viruses”, bereikt het JRC in samenwerking met wetenschappers uit Luxemburg, Frankrijk en Nederland een nieuwe mijlpaal in de inspanningen om de COVID-19-pandemie in te dammen.

Over de afgelopen vijftien jaar was er echter sprake van een neerwaartse trend, waarbij de fossiele CO₂-uitstoot sinds 2005 met 23 % is gedaald.

Volgens het verslag steeg de wereldwijde fossiele CO₂-uitstoot in 2021 met 5,3% ten opzichte van 2020, waarmee bijna het niveau van vóór de pandemie in 2019 wordt bereikt. In de EU is de totale fossiele CO₂-uitstoot in 2021 gestegen met 6,5 %. Deze stijging is echter slechts ongeveer de helft van de afname die tussen 2019 en 2020 plaatsvond (-10,8 %). Bijgevolg daalde de uitstoot van de EU-27 tussen 2019 en 2021 met 5 %, waarmee de neerwaartse trend werd voortgezet.

Als we verder terugkijken, zien we dat de EU de grootste relatieve daling van de uitstoot van broeikasgassen heeft bereikt van alle landen met de grootste uitstoot. De fossiele CO₂-uitstoot van de EU27 lag in 2021 27,3 % lager dan in 1990 en ook haar aandeel in de mondiale emissies daalde van 16,8 % in 1990 tot 7,3 % in 2021.

In de databank “EDGAR” (Emissions Database for Global Atmospheric Research) van het JRC zijn gegevens opgenomen van 1970 tot 2021. EDGAR vormt een aanvulling op de nationale inventarissen en verslagen van de partijen bij de Overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering en kan informatie verstrekken over de trends op het gebied van collectieve uitstoot voor alle landen, zoals vereist voor het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering.

Voor 2022 werd een nog grotere afname van de brutowinst voorspeld, waardoor de vloot niet alleen bruto, maar ook netto verlies zal lijden.

Verwacht wordt dat de vissersvloot van de EU door de sterke stijging van de energiekosten en de inflatie in 2022 problemen zal hebben om de winst op peil te houden en met verlies zal eindigen. Voorts blijkt uit dit verslag dat de doelstellingen van duurzame visserij en energietransitie elkaar versterken en noodzakelijk zijn om de sociaal-economische levensvatbaarheid van de visserijsector in de EU op lange termijn te garanderen. Het verslag bevat prognoses voor 2022, maar blikt ook terug op 2020, toen de sector werd getroffen door de COVID-19-pandemie. Het beschrijft ook de gevolgen voor de operationele kosten van de stijging van de brandstofprijzen als gevolg van de militaire agressie van Rusland in Oekraïne.

In Nederland is ook goed te zien hoe verbeterde mobiliteitsopties de grotere afstanden tot basisscholen kunnen helpen compenseren. Het jarenlange beleid om actief vervoer te verkiezen boven gemotoriseerd vervoer betekent dat zowel de infrastructuur als het gevoel van veiligheid bevorderlijk zijn voor wandelen en fietsen. Bijgevolg gaat 70 % van de kinderen te voet of met de fiets naar school. Meer dan de helft van alle kinderen van negen jaar of ouder op de basisschool gaat zelfstandig naar school.

Afgelegen gebieden beslaan bijna de helft van het grondgebied van de EU en er wonen 37 miljoen mensen. Ze lopen vaak het risico te verworden tot wat het JRC-verslag omschrijft als “eenzame gebieden”, waar de lokale diensten, toegankelijkheid of connectiviteit ontoereikend zijn. Ze zijn geïsoleerd wat betreft ligging en verbinding vanuit demografisch, economisch, sociaal en infrastructureel oogpunt. In het verslag worden 1 200 gemeenten in heel Europa als “eenzaam” bestempeld omdat er sprake is van ontvolking, slechte internetverbindingen, een beperkt dienstenaanbod (zelfs in steden) of mobiliteitsarmoede voor kansarme groepen.

Met INNO4DIV wordt beoogd het gebrek aan interculturele competentie van leerkrachten tegen een achtergrond van steeds diversere klassen te verhelpen. In het bijbehorende verslag worden 21 innovatieve goede praktijken belicht waarmee belemmeringen voor de ontwikkeling van de interculturele competentie van leerkrachten met succes zijn aangepakt. Dit is vooral belangrijk omdat leerkrachten zo kunnen bijdragen tot de opbouw van de sociale identiteit van de EU, die immers een smeltkroes van culturen is. In dit project wordt “culturele diversiteit” opgevat als menselijke diversiteit en niet als een vertegenwoordiging van migranten, etnische minderheden of andere minderheidsgroepen.