Ulepszanie wdrażania polityki
Rolnictwo i Gospodarka Rolna
W marcu 2009 r. powołano Tematyczną Grupę Roboczą nr 2 , która miała na celu analizę powiązań rolnictwa z szeroko rozumianą gospodarką wiejską. Do zadań grupy należała przede wszystkim identyfikacja i charakterystyka potencjalnych synergii/konfliktów między rolnictwem a gospodarką wiejską w różnych regionach UE. Grupa Robocza pod kierownictwem Komisji Europejskiej (Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich) wraz z ekspertami krajowymi prowadziła prace analityczne, które skupiały się na:
- analizie tablicy przepływów międzygałęziowych w 18 małych regionach (na poziomie NUTS 3), reprezentujących różne typy obszarów wiejskich w UE;
- przeglądzie 6 Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007-2013 i innych dokumentów programowych związanych z danym regionem.
Wyniki badań – główne czynniki oddziaływujące na powiązania pomiędzy rolnictwem a gospodarką wiejską
Wyniki analizy przepływów międzygałęziowych w 18 regionach wykazały, że powiązania pomiędzy rolnictwem i pozostałą lokalną/regionalną gospodarką są mocniejsze i bardziej korzystne niż wynika to ze statystyk, które często wskazują na niski udział rolnictwa w tworzeniu lokalnego PKB i miejsc pracy.
Rolnictwo zostało zidentyfikowane jako „kluczowy czynnik” dla lokalnej gospodarki w 14 z 18 badanych regionów. Dotyczy to zwłaszcza przetwórstwa żywności, hotelarstwa i gastronomii oraz handlu.
Do ważnych czynników wpływających na powiązania pomiędzy rolnictwem i innymi sektorami należą:
- zasoby naturalne (jakość gleby, klimat, lokalne atrakcje turystyczne);
- odpowiednia infrastruktura;
- ogólna kondycja gospodarki;
- poziom wykształcenia, doświadczenie i przedsiębiorczość lokalnej ludności;
- dostęp do wsparcia finansowego, zwłaszcza w kontekście złożoności procedur aplikacyjnych, zakresu finansowania i szybkości decyzji.
Konsekwencje polityczne
Analiza PROW i innych dokumentów programowych w 1/3 z 18 początkowo wybranych regionów, pozwoliła na wyciągnięcie kilku istotnych dla polityki wniosków.
- Niektóre programy rozwoju obszarów wiejskich odnoszą się do konieczności wzmocnienia powiązań pomiędzy rolnictwem i rozwojem obszarów wiejskich, jednak założenia te nie są spójne. Co więcej, nie są one również spójne w tym, w jaki sposób założone cele powinny przekładać się na priorytety i działania.
- Komplementarność PROW i innych programów jest ograniczona zarówno na poziomie unijnym, krajowym, jak i regionalnym, co utrudnia pełne wykorzystanie dostępnych zasobów finansowych na obszarach wiejskich. Polityka rozwoju obszarów wiejskich powinna koncentrować się na tworzeniu i ułatwianiu jak najbardziej zintegrowanych działań zmierzających do rozwiązania problemów, z którymi boryka się większość regionów, a w szczególności powinno się lepiej wykorzystać powiązania pomiędzy surowcowymi i końcowymi działami gospodarki.
- Aby usprawnić wdrażanie PROW, należałoby zmodyfikować kryteria wyboru działań tak, aby uwzględniały powiązania pomiędzy rolnictwem i innymi sektorami. Przykładowo, można przyznawać więcej punktów projektom, które zakładają dywersyfikację działalności gospodarczej i zmierzają do stworzenia powiązań z lokalną działalnością rolniczą – co powinno pozwolić osiągnąć efekty mnożnikowe (np. nowe miejsca pracy, wzrost dochodów itp.) – lub projektom, które są lepiej ukierunkowane na realizację celów z zakresu ochrony środowiska. Proces przygotowywania projektów można usprawnić, oferując bardziej efektywne wsparcie techniczne potencjalnym inwestorom, co mogłoby poprawić zarówno wykonalność projektu, jak i jego powiązania z lokalnym rolnictwem, a także poprzez obowiązek przedstawienia biznesplanu, tam gdzie to możliwe.
Najważniejsze sprawozdania
- TGR2 – Wybór regionów oraz wstępne wyniki analizy przepływów międzygałęziowych [PDF ]
- TGR2 – Podsumowanie wyników wstępnej analizy przepływów międzygałęziowych oraz analiz regionalnych [PDF ]
- TGR2 – Ostateczne wyniki analizy przepływów międzygałęziowych i dodatkowe badania jakościowe w wybranych regionach [PDF ]
- TGR2 – Analiza ram zarządzania programem i projektów w wybranych regionach [PDF ]
- TGR2 – Raport końcowy [PDF ]
Upowszechnianie wyników badań
- Ulotka TGR2 [PDF ]
- Publikacja „Stan polityki w świetle ostatnich badań” stanowi przegląd najważniejszych wniosków płynących z raportu końcowego, a także zawiera wyniki innych najistotniejszych opublikowanych wcześniej raportów z badań nad tym tematem [PDF ]
- Cztery artykuły na temat poszczególnych regionów objętych analizą zawierają szczegółowy opis regionalnych studiów przypadku, których przedmiotem były struktury regionalne i dynamika poszczególnych regionów
- Region Gers i gotowość do zmian [PDF ]
- Powiązanie działań rolniczych i kulturalnych: szwedzkie hrabstwo Kalmar [PDF ]
- Udane inicjatywy rozwojowe a niedostateczne zdolności instytucjonalne: przypadek Trikala w Grecji [PDF ]
- W poszukiwaniu nowych możliwości rozwoju na obszarach wiejskich: przypadek Somogy na Węgrzech [PDF ]
- Studia przypadków zawierają prezentację danych empirycznych i przykłady udanych inicjatyw inwestycyjnych, które wzmocniły powiązania między przedsiębiorstwami rolniczymi a innymi przedsiębiorstwami na obszarach wiejskich. 24 studia przypadków dotyczą Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich zarówno na lata 2000–2006, jak i 2007–2013. Więcej informacji można uzyskać, klikając tutaj.
Kliknij tutaj, aby uzyskać więcej informacji [PDF ]
Powiązane informacje
- Tematyczna Grupa Robocza nr 1: Ukierunkowanie programów rozwoju obszarów wiejskich na specyfikę i potrzeby terytorialne
- Tematyczna Grupa Robocza nr 3: Dobra publiczne i interwencja publiczna
- Tematyczna Grupa Robocza nr 4: Mechanizmy wdrażania polityki rozwoju obszarów wiejskich UE