1. Uwagi ogólne

Odzież i wyposażenie ochronne występują w wielu różnych postaciach, od prostego zestawu zatyczek do uszu do złożonej aparatury oddechowej i urządzeń do monitorowania stężenia gazu. Nie obejmują:
  1. mundurów;
  2. odzieży chroniącej przed złymi warunkami pogodowymi;
  3. sprzętu sportowego;
  4. alarmów osobistych na wypadek ataku;
  5. sprzętu pożarniczego; oraz
  6. osłon zabezpieczających na maszynach.


2. Obowiązki administracji funkcjonariusza

Administracja musi zapewnić swojemu funkcjonariuszowi odpowiednią odzież ochronną i wyposażenie ochronne oraz przeszkolić go w zakresie ich bezpiecznego stosowania. W zamian funkcjonariusz musi stosować je w sposób właściwy i zgodny z instrukcjami przekazanymi na szkoleniu. Większość tych obowiązków spoczywa na kierownikach lub specjalistach ds. bezpieczeństwa i higieny pracy, którzy muszą:
  1. przeprowadzić ocenę wszystkich rodzajów ryzyka dla bezpieczeństwa i higieny pracy funkcjonariusza podczas jego pracy. Powinna ona zawierać wskazania, jakiego rodzaju odzież ochronną i wyposażenie ochronne należy dostarczyć;
  2. przeprowadzić szczegółową ocenę ryzyka w celu ocenienia odpowiedniości i skuteczności odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego oraz określenia wszelkich informacji, instrukcji i szkoleń niezbędnych użytkownikom;
  3. zorganizować zamówienie takiej odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego;
  4. organizować kontrole w celu upewnienia się, że przedmioty te są:
    1. odpowiednie do danego zadania;
    2. utrzymywane w dobrym stanie;
    3. w dobrym stanie technicznym;
    4. w dobrym stanie eksploatacyjnym;
    5. w stanie czystym i higienicznym; oraz
    6. w razie potrzeby wymieniane;
  5. prowadzić rejestr całego wyposażenia;
  6. zapewnić odpowiednie pomieszczenie/miejsce przechowywania, gdy wyposażenie nie jest używane;
  7. upewnić się, że wyposażenie działa i jest stosowane; oraz
  8. informować i instruować personel w zakresie:
    1. rodzajów ryzyka, do których uniknięcia lub ograniczenia wyposażenie ma służyć;
    2. celu stosowania wyposażenia i sposobu jego bezpiecznego i właściwego użytkowania; oraz
    3. sposobu utrzymywania go w stanie gwarantującym skuteczność /higienę.


3. Obowiązki funkcjonariusza

Funkcjonariusz musi stosować dostarczoną odzież ochronną i wyposażenie ochronne w pełni i w odpowiedni sposób. Nie może stosować własnej odzieży i własnego wyposażenia tam, gdzie należy stosować odzież ochronną i wyposażenie ochronne.

Musi on również:
  1. podjąć odpowiednie kroki w celu zapewnienia właściwego przechowywania wyposażenia, gdy nie jest ono używane;
  2. zgłaszać swojemu kierownikowi wszelkie wady lub straty odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego; oraz
  3. upewnić się, że został odpowiednio przeszkolony i że rozumie, w jaki sposób stosować odzież ochronną i wyposażenie ochronne.
Pamiętaj: celowe ingerowanie w dowolny rodzaj odzieży ochronnej lub wyposażenia ochronnego bądź niewłaściwe korzystanie z nich jest przestępstwem kryminalnym.



4. Funkcjonariusze mobilni

Jeżeli funkcjonariusz musi odwiedzić lokal przedsiębiorcy, np. w celu kontroli alkoholu, paliwa lub w innych celach związanych z uzyskaniem pewności, na niektórych obszarach być może będzie musiał nosić odzież ochronną. Powinny być one oznaczone jednym ze znaków, które przedstawiono tutaj.

Przedsiębiorca może dostarczyć funkcjonariuszowi niezbędną odzież. Zanim ją nałoży, powinien upewnić się, że:
  1. nie ma ona oczywistych wad;
  2. jest oznaczona etykietą normy krajowej lub europejskiej, jeżeli jest to możliwe; oraz
  3. kaski ochronne nie są „przeterminowane”.
Jeżeli odzież nie spełnia któregokolwiek z tych trzech kryteriów, należy poprosić przedsiębiorcę o dostarczenie innej. Jeżeli przedsiębiorca nie chce tego zrobić lub odzież alternatywna również nie spełnia kryteriów, należy zorganizować uzyskanie odpowiedniego wyposażenia od własnej administracji. Dopóki to nie zostanie zrealizowane, nie można kontynuować wizyty.

Jeżeli przedsiębiorca usiłuje nałożyć wymóg, który w oczywisty sposób nie jest odpowiedni względem występującego ryzyka lub uniemożliwiłby funkcjonariuszowi wykonywanie pracy, może on mieć uzasadniony powód do odmowy zastosowania się do niego takiego wymogu. W takim wypadku należy postępować zgodnie z poniższymi wskazówkami.

Krok 1
Jeżeli przedsiębiorca usiłuje zmusić funkcjonariusza do stosowania odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego, które są według niego nieodpowiednie względem występującego ryzyka lub uniemożliwiłyby mu wykonywanie jego obowiązków, powinien zgłosić to przedsiębiorcy i starać się, aby je zmieniono.

Krok 2
Jeżeli to się nie uda, funkcjonariusz powinien zgłosić ten fakt za pośrednictwem kierownika odpowiedzialnego za jego pracę. Zgłoszenie powinno zawierać:
  • nazwę przedsiębiorcy i numer EORI (numer rejestracyjny i identyfikacyjny przedsiębiorcy);
  • działalność gospodarczą przedsiębiorcy, działalność przynoszącą dochody i klasyfikację handlu;
  • szczegółowe informacje na temat obszaru lokalu, którego to dotyczy;
  • szczegółowe informacje dotyczące odzieży, którą według przedsiębiorcy ma stosować funkcjonariusz, i powody ku temu;
  • informacje, czy ten sam wymóg ma zastosowanie do własnego personelu przedsiębiorcy i innych osób;
  • od jak dawna istnieje ten wymóg i jakie są obowiązujące ustalenia;
  • dlaczego funkcjonariusz uważa, że wymóg jest nierozsądny;
  • informacje o tym, jak często urzędnicy odwiedzają lokal i jaka liczba innych użytkowników może być narażona; oraz
  • wszelkie istotne uwagi zgłoszone przez kierowników funkcjonariusza, osobę odpowiadającą za bezpieczeństwo lub doradcę ds. bezpieczeństwa i higieny pracy.
Krok 3
Tymczasem, jeżeli kierownik funkcjonariusza uważa, że wizyta u przedsiębiorcy wciąż jest niezbędna, funkcjonariusz powinien upewnić się, że przedsiębiorca jest świadomy tego, iż wymóg został zgłoszony i podlega rozpatrzeniu. Funkcjonariusz nie musi stosować się do wymogu przedsiębiorcy, pod warunkiem że nie naraża siebie ani innych osób na niepotrzebne ryzyko. (W razie potrzeby funkcjonariusz powinien uzyskać odpowiednią odzież ochronną od swojej administracji.)



5. Wspólne operacje

W przypadku przeprowadzania wspólnych operacji z personelem, który nie jest zaznajomiony z procedurami związanymi ze środowiskiem i bezpieczeństwem, (np. personelem z innej administracji, innego wydziału lub miejsca), kierownik odpowiadający za operację powinien rozważyć kwestię odzieży ochronnej potrzebnej odwiedzającemu personelowi, mając w szczególności na uwadze fakt, że personel taki może nie potrzebować odzieży ochronnej podczas swojej zwykłej pracy i w związku z tym nie będzie miał właściwego sprzętu ani nie będzie wiedział, jak go stosować.



6. W jaki sposób powinno się wybierać odzież i wyposażenie ochronne?

Zasadniczo jest to trzyetapowy proces:
  1. identyfikacja rodzajów ryzyka związanych z daną pracą;
  2. ocena tych rodzajów ryzyka – co może pójść źle, jak bardzo jest to prawdopodobne i jak poważne są konsekwencje?; oraz
  3. podjęcie środków mających na celu ograniczenie tych rodzajów ryzyka w największym możliwym stopniu.
Uwaga: Jeżeli funkcjonariusz uważa, że w odwiedzanym przez niego lokalu mogą być niezbędne odzież lub wyposażenie ochronne, powinien w miarę możliwości przedyskutować to z właścicielem przedsiębiorstwa przed wizytą.

Główne pytania, jakie powinien rozważyć jako kierownik, to:
  1. Czy zadanie jest absolutnie niezbędne?
  2. Czy ryzyko można ograniczyć lub czy można go uniknąć w inny sposób? oraz
  3. Czy istnieje wymóg prawny stosowania odzieży ochronnej lub wyposażenia ochronnego?
Po przeprowadzeniu oceny ryzyka w swoim miejscu pracy i zadecydowaniu, jaki rodzaj odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego jest niezbędny, należy przeprowadzić dalszą szczegółową ocenę skuteczności odzieży i wyposażenia jako takich.



7. Co obejmuje ocena ryzyka związanego z odzieżą ochronną?

Przepisy dotyczące środków ochrony indywidualnej wymagają przeprowadzenia szczegółowej oceny ryzyka dotyczącej odzieży ochronnej i sprzętu ochronnego. Pomoże ona określić:
  1. rodzaje ryzyka, w związku z którymi konieczne będzie dostarczenie odzieży i wyposażenia ochronnego;
  2. stopień, w jakim ogranicza się ryzyko poprzez dostarczenie odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego;
  3. informacje i szkolenia w zakresie odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego, których potrzebuje personel; oraz
  4. prawidłowe procedury konserwacji.
W odniesieniu do każdego miejsca pracy należy przeprowadzić tylko jedną ocenę, ale należy ustalić, jaki zestaw odzieży lub wyposażenia otrzymała każda z osób.

Stopień, w jakim funkcjonariusz jest w stanie zapewnić informacje i szkolenie w zakresie odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego w jego miejscu pracy, zależy od złożoności stosowanego wyposażenia. Jeżeli funkcjonariuszowi wydaje się, że nie jest w stanie przekazać odpowiednich informacji w zakresie stosowania i konserwacji sprzętu, powinien on skontaktować się z dostawcą, który będzie mógł udzielić pomocy.

Pamiętaj: każda stosowana odzież ochronna i każde wyposażenie ochronne muszą spełniać stosowne normy krajowe i europejskie.



8. Konserwacja odzieży i wyposażenia ochronnego

Zapewnienie miejsca przechowywania odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego jest wymogiem prawnym. Powinno ono być odpowiednie w celu zapobieżenia uszkodzeniom od wilgoci, światła słonecznego lub substancji szkodliwych.

Procedury utrzymania i konserwacji w odniesieniu do poszczególnych części odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego powinno się ustalać lokalnie. Należy uzyskać instrukcje dostarczone przez producenta i postępować zgodnie z nimi.



9. Jakie rejestry należy prowadzić?

Należy przechowywać kopię oceny ryzyka dotyczącej odzieży ochronnej i aktualizować ją. Należy również prowadzić pisemny rejestr całej odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego zawierający:
  1. szczegółowe informacje dotyczące kontroli konserwacyjnych;
  2. wnioski o wymiany i szczegóły tych wymian;
  3. szczegółowe informacje dotyczące miejsca przechowywania przedmiotu, gdy nie jest on używany;
  4. rejestr czasu wydania odzieży i wyposażenia oraz osoby, której się je wydaje.
Rejestry te muszą być aktualizowane i dostępne.



10. Zgubienie lub uszkodzenie odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego

Wszelkie przypadki zgubienia lub uszkodzenia jakiejkolwiek części odzieży ochronnej lub wyposażenia ochronnego należy zgłaszać swojemu kierownikowi. Jeżeli części te uważa się za niezbędne do bezpiecznego wykonywania obowiązków funkcjonariusza, należy niezwłocznie uzyskać części zamienne.



11. Czy należy zaopatrywać nowy personel i wizytatorów?

Tak. Jeżeli chodzi o odzież ochronną i wyposażenie ochronne, należy traktować nowy personel w dokładnie taki sam sposób, jak innych. Ponieważ prawdopodobnie nie są oni zaznajomieni z miejscem pracy i zadaniami, są narażeni na jeszcze większe ryzyko i muszą być odpowiednio chronieni. Kluczowe jest odpowiednie przeszkolenie ich w zakresie sposobu stosowania wyposażenia.

Funkcjonariusz ma również określone zobowiązania wobec wizytatorów. Jeżeli wizytator musi towarzyszyć funkcjonariuszowi na obszarach, w których wymaga się odzieży ochronnej lub wyposażenia ochronnego, należy się upewnić, że jest on podobnie wyposażony i że wie, do czego służy odzież lub wyposażenie oraz jak je prawidłowo nosić i stosować.

Odpowiedzialność za dostarczanie odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego spoczywa na pracodawcach (lub na funkcjonariuszu, jeżeli jest on osobą samozatrudnioną).

Wykonawcy powinni zatem dostarczać własną odzież ochronną i wyposażenie ochronne. Należy jednak się upewnić, że wykonawcy dysponują odpowiednią odzieżą ochronną w odniesieniu do wszystkich rodzajów ryzyka, z jakimi mogą się zetknąć, szczególnie jeżeli te rodzaje ryzyka nie są oczywiste dla osoby, która nie zna dobrze miejsca pracy. Być może konieczne będzie w razie potrzeby dostarczenie wykonawcy odpowiedniej odzieży ochronnej i wyposażenia ochronnego.



Wskazówki przedstawione w niniejszej sekcji mają stanowić ogólne przypomnienie o zagrożeniach, z jakimi można się zetknąć w trakcie przeprowadzania kontroli i pobierania próbek, oraz o sprzęcie ochronnym, który należy stosować, i środkach ostrożności, jakie należy podjąć.
W celu uzyskania dalszych informacji należy odwołać się do obowiązujących przepisów i wytycznych odpowiedniej administracji krajowej.


Zmiany
Wersja Data Zmiany
1.0 12.10.2012 Wersja pierwsza
1.1 30.03.2019 Update, text corrections