1. Waar dient dit toe?

Hoofdbescherming is ontworpen om u te beschermen wanneer u het risico loopt te worden getroffen door vallende voorwerpen en/of uw hoofd te stoten tegen een vaststaand voorwerp (bv. in lage ruimten).



2. Welke soorten bestaan er?

Doorgaans zijn er twee soorten hoofdbescherming beschikbaar:
  1. veiligheidshelmen: deze moeten voldoen aan de nationale voorschriften of de equivalente Europese normen en moeten als dusdanig binnen in de helmschaal zijn gemarkeerd. Ze absorberen de kracht van een stoot, waarbij de helmschaal en het binnenwerk of de binnenbekleding gedeeltelijk stukgaan of beschadigd worden. Indien nodig kunnen ze ook worden uitgerust met oorbeschermers en/of een gelaatsscherm; en
  2. veiligheidspetten: een plastic kap die is ontworpen om in een gewone of gewatteerde pet te passen. Ze zijn gerieflijker om te dragen dan veiligheidshelmen maar ze zijn alleen ontworpen voor lichte stoten. Ze bieden niet hetzelfde beschermingsniveau als veiligheidshelmen en mogen niet worden gebruikt in zones waar een veiligheidshelm verplicht is.
In deze afdeling gelden alle verwijzingen naar hoofdbescherming zowel voor veiligheidshelmen als voor veiligheidspetten. Zoals u zult zien, zijn er enkele voorschriften die specifiek en alleen van toepassing zijn op veiligheidshelmen. Zie hieronder voor de volledige informatie.



3. Wat zijn de beperkingen?

Veiligheidshelmen zijn enkel bedoeld om het hoofd te beschermen tegen stoten en vallende voorwerpen. Houd er rekening mee dat bijzonder zware voorwerpen of voorwerpen die van erg hoog vallen toch schade kunnen berokkenen aan uw nek of ruggengraat.

Een helm die een zware klap heeft gekregen, moet worden vervangen, ook al zijn er geen zichtbare tekenen van schade.

Denk eraan: plastic hoofdbescherming heeft een beperkte gebruiksduur. De productiedatum is aangegeven aan de binnenkant van de helm. De levensduur van een helm kan variëren, maar is niet langer dan 5 jaar (afhankelijk van het matriaal en het type). Kijk de vervaldata regelmatig na, ook als er goed voor de helm wordt gezorgd.



4. Waar is het verplicht om hoofdbescherming te dragen?

Volgens de gezondheids- en veiligheidswetgeving worden bepaalde plaatsen aangeduid als "zones met verplicht gebruik van een veiligheidshelm". Tekens zoals deze geven aan dat het gebruik van hoofdbescherming verplicht is.

De meest gebruikelijke plaatsen waar beambten hoofdbescherming moeten dragen zijn havengebieden, maar ook in bepaalde opslagplaatsen, of op plaatsen waar machines of mensen op hoogte werken, kan het dragen van hoofdbescherming verplicht zijn.

Als u de bedrijfsruimten van een handelaar bezoekt, moet u in het bijzonder nagaan of er dergelijke plaatsen zijn. In fabrieken, op bouwterreinen en in algemene industriegebieden kunnen er zones zijn waar het gebruik van een veiligheidshelm verplicht is.

De gezondheids- en veiligheidswet legt in bepaalde zones niet rechtstreeks de verplichting op om stootpetten te gebruiken zoals dit het geval is voor veiligheidshelmen. Als uw leidinggevende u echter heeft opgedragen een stootpet te dragen als preventieve maatregel om het risico van verwonding tijdens uw werk te beperken, moet u dit doen.

Denk eraan: maak het kinbandje vast. Zo niet, dan kan de helm afvallen. Zorg ook dat het binnenwerk naar behoren aan de vorm van uw hoofd is aangepast. Als het binnenwerk te groot of te klein is, neem dan contact op met uw leverancier voor een alternatief exemplaar.



5. Zorg dragen voor hoofdbescherming

U moet uw hoofdbescherming schoon houden maar mag deze niet wassen met sterke schoonmaakmiddelen. Als de helm door meer dan één persoon wordt gebruikt, is het raadzaam de binnenkant na elk gebruik schoon te vegen met een zacht ontsmettingsmiddel.

Veiligheidshelmen mogen in geen geval worden geverfd, versierd met kleefband, gemarkeerd met markeerstiften of opzettelijk worden gekrast, aangezien ze hierdoor stukgaan.

Controleer uw veiligheidshelm regelmatig op tekenen van slijtage. Deze controles moeten worden gedocumenteerd.

Wanneer de hoofdbescherming niet wordt gebruikt, moet deze op een koele, donkere plaats worden bewaard. Stel de hoofdbescherming niet bloot aan hevig zonlicht of extreem hoge of lage temperaturen.



6. Hoe zit het met motorvalhelmen?

Een valhelm is meestal verplicht wanneer u met een motorfiets rijdt en een fietshelm wanneer u met een fiets rijdt. Dit soort helmen is echter geen aanvaardbaar alternatief in zones waar het gebruik van een veiligheidshelm verplicht is.



De richtlijnen in deze afdeling zijn bedoeld als algemene herinnering aan de risico's die zich soms voordoen tijdens de onderzoeks- en monsternemingsprocedure en aan de veiligheidsapparatuur die u moet gebruiken en de voorzorgsmaatregelen die u moet treffen.
Gelieve de wetgeving en de richtlijnen van uw nationale overheidsdiensten te raadplegen voor meer informatie.


Herzieningen
Versie Datum Wijzigingen
1.0 12.10.2012 Eerste versie
1.1 15.07.2020 Update - modifications in text