Projekt ADAPT2DC korzysta z wiedzy i doświadczeń organów publicznych w Europie Środkowej, aby tworzyć innowacyjne rozwiązania dotyczące zarządzania usługami publicznymi w obliczu negatywnych zmian demograficznych. Wspomniana współpraca transgraniczna pozwoli zarówno na udoskonalenie struktur zarządzania, jak i obniżenie kosztów.
Dostosowanie usług publicznych do zmian demograficznych
- 19 November 2014
Dzięki projektowi ADAPT2DC dowiedzieliśmy się, w jaki sposób racjonalnie zapewniać dzienną opiekę dla dzieci. Jeśli dzieci będą od małego zmuszane do systematycznego opuszczania rodzinnej miejscowości, wówczas maleje szansa na to, że osiedlą się tam w wieku dorosłym. Jednym ze sposobów przeciwdziałania wyludnieniu jest zatem tworzenie odpowiednich ośrodków opieki nad dziećmi.
Bardzo negatywne zmiany demograficzne to wyzwanie dla wielu organów publicznych w Europie. Wraz ze starzeniem, różnicowaniem i zmniejszaniem się populacji kurczy się również baza podatkowa. Jednocześnie instytucje rządowe i samorządowe na szczeblu regionalnym i lokalnym nadal muszą świadczyć określone usługi, takie jak opieka zdrowotna dla osób starszych.
Społeczności w Europie Środkowej muszą odpowiedzieć sobie na wiele pytań związanych z nasilającą się ucieczką młodzieży z małych miejscowości, w których pozostają jedynie osoby starsze, m.in.: czy warto finansować szkoły podstawowe, w których uczy się jedynie pięcioro dzieci? Jak duży dystans może dzielić od szpitala osoby szukające pomocy w nagłej potrzebie?
Czy jeden autobus zatrzymujący się w miejscowości dwa razy dziennie wystarczy? Jaki wpływ na osoby starsze ma zamknięcie ostatniego sklepu w okolicy?
Wspomniane zmiany demograficzne oznaczają zmianę zapotrzebowania. Odbywa się to w obliczu zmniejszających się środków publicznych na świadczenie usług publicznych i utrzymanie infrastruktury.
Debata nad odpowiednimi rozwiązaniami
Problem starzejącego się społeczeństwa dotyka wiele regionów, należy zatem nawiązać dialog mający na celu znalezienie odpowiednich środków zaradczych. Zadaniem projektu ADAPT2DC jest stworzenie platformy umożliwiającej taki dialog oraz identyfikacja uniwersalnych działań, które mogą przerodzić się we wspólną strategię rozwiązania wspomnianego problemu. Celem tego projektu nie jest odwrócenie zmian demograficznych, ale przystosowanie się do nich, ponieważ najprawdopodobniej mają charakter trwały i nieodwracalny.
W ramach projektu ADAPT2DC oferuje się zatem wyludniającym się miastom i regionom pomoc w świadczeniu zrównoważonych i opłacalnych usług publicznych oraz utrzymaniu zrównoważonej i opłacalnej infrastruktury publicznej w zakresie opieki zdrowotnej, transportu publicznego, opieki społecznej, mieszkań socjalnych i zaopatrzenia w wodę.
ADAPT2DC w praktyce
Projekt ADAPT2DC jest realizowany w ramach akcji pilotażowych, z których każda jest adresowana do innego obszaru infrastruktury i obejmuje testowanie innowacyjnych rozwiązań. Na przykład w Polsce zdalne usługi diagnostyki i monitorowania stanu zdrowia będą świadczone przez placówki zdrowotne za pośrednictwem nowoczesnych platform komunikacyjnych. W efekcie osoby starsze będą diagnozowane wcześniej, przez co spadną koszty opieki zdrowotnej. W Niemczech urzędnicy służby cywilnej uczestniczą natomiast w szkoleniach poświęconych kwestiom demograficznym, na których uczą się sposobów lepszego odpowiadania na szczególne potrzeby starzejących i zmniejszających się populacji.
Doświadczeniom zdobytym podczas działań pilotażowych będą towarzyszyć naukowe analizy dotyczące sytuacji demograficznej oraz wydatków na infrastrukturę w Europie Środkowej. Pod koniec projektu decydentom zostaną przedstawione zalecenia dotyczące sposobów przygotowania poszczególnych regionów na zmiany demograficzne.
Łączna wartość inwestycji i środki finansowania z UE
Łączna wartość inwestycji w projekcie „Adaptacja do zmian demograficznych” (ADAPT2DC) wyniosła 2 595 637,74 EUR, z czego 2 096 928,14 EUR pochodziło z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu operacyjnego „Europa Środkowa” w okresie programowania 2007–2013.