Transformacja naszej gospodarki i społeczeństwa
Zmiana klimatu jest największym wyzwaniem naszych czasów. Jest to również okazja do zbudowania nowego modelu gospodarczego.
Europejski Zielony Ład określił plan zmiany transformacyjnej.
Wszystkie 27 państw członkowskich zobowiązało się do przekształcenia UE w pierwszy kontynent neutralny dla klimatu do 2050 r. Aby osiągnąć ten cel, zobowiązały się one do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 r. w stosunku do poziomów z 1990 r.
To nowa szansa dla innowacji, inwestycji i miejsc pracy, a także:
-
ograniczenie emisji
-
nowe miejsca pracy i wzrost gospodarczy
-
przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu
-
zmniejszenie uzależnienia od zewnętrznych źródeł energii
-
poprawa naszego zdrowia i samopoczucia
Chcemy zapewnić możliwości wszystkim. Będziemy wspierać tych, którzy znajdują się w trudnej sytuacji, przez przeciwdziałanie nierównościom i ubóstwu energetycznemu oraz poprawę konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw.
Zrównoważony transport dla wszystkich
Bardziej ekologiczna mobilność umożliwi korzystanie z czystego, dostępnego i przystępnego cenowo transportu nawet na obszarach najbardziej oddalonych.
Komisja Europejska proponuje ambitniejsze cele w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla z nowych samochodów osobowych i dostawczych.
- ograniczenie o 55 proc. emisji z samochodów osobowych do 2030 r.
- ograniczenie o 50 proc. emisji z samochodów dostawczych do 2030 r.
- zero emisji z nowych samochodów osobowych do 2035 r.
Komisja wspiera rozwój rynku pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych. W szczególności stara się zapewnić obywatelom infrastrukturę niezbędną do ładowania pojazdów zarówno w przypadku krótkich, jak i długich tras.
Ponadto od 2026 r. transport drogowy zostanie objęty systemem handlu uprawnieniami do emisji, co będzie wiązało się z nakładaniem opłat w przypadku zanieczyszczania środowiska oraz powinno przełożyć się na wykorzystywanie bardziej ekologicznych paliw oraz ponowne inwestowanie w czyste technologie.
Komisja proponuje również ustalanie opłat za emisję gazów cieplarnianych również w odniesieniu do sektora lotnictwa, który do tej pory korzystał ze zwolnień. Proponuje również promowanie zrównoważonych paliw lotniczych – poprzez nałożenie na linie lotnicze obowiązku stosowania zrównoważonych paliw mieszanych w odniesieniu do wszystkich odlotów z portów lotniczych UE.
Aby zapewnić sprawiedliwy udział sektora transportu morskiego w dekarbonizacji naszej gospodarki, Komisja proponuje rozszerzenie systemu ustalania opłat za emisję dwutlenku węgla również na ten sektor. Komisja określi również cele dla głównych portów, aby umożliwiły zasilanie statków energią elektryczną z lądu, zmniejszając tym samym wykorzystanie zanieczyszczających paliw, które szkodzą też jakości lokalnego powietrza.
Przewodzenie trzeciej rewolucji przemysłowej
Zielona transformacja stanowi ogromną szansę dla europejskiego przemysłu poprzez tworzenie nowych rynków dla nowych ekologicznych technologii i produktów.
Nowe wnioski ustawodawcze będą miały wpływ na wszystkie łańcuchy wartości w sektorach takich jak energetyka i transport oraz budownictwo i renowacja, przyczyniając się do tworzenia zrównoważonych, lokalnych i dobrze płatnych miejsc pracy w całej Europie.
- 35 mln budynków będzie mogło zostać wyremontowanych do 2030 r.
- 160 tys. dodatkowych zielonych miejsc prac będzie mogło powstać w sektorze budowlanym do 2030 r.
Oczekuje się, że elektryfikacja gospodarki oraz masowe wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii przyczynią się do wzrostu zatrudnienia w tych sektorach. Zwiększenie efektywności energetycznej budynków przyczyni się również do tworzenia miejsc pracy w budownictwie, przy czym zwiększy się zapotrzebowanie na lokalną siłę roboczą.
Chcemy utrzymać nasze ambicje w dziedzinie klimatu i uniknąć sytuacji, w której działania naszego przemysłu na rzecz ograniczenia emisji będą niweczone przez nieuczciwą konkurencję zagraniczną.
Komisja proponuje więc mechanizm gwarantujący, że przedsiębiorstwa importujące produkty do UE z krajów o mniej rygorystycznych przepisach dotyczących klimatu będą również musiały płacić opłaty za emisję gazów cieplarnianych.
Ekologizacja naszego systemu energetycznego
Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do 2030 r. wymaga zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych, a także wyższej efektywności energetycznej.
Komisja proponuje podwyższenie do 40 proc. wiążącego celu w zakresie udziału energii ze źródeł odnawialnych w koszyku energetycznym UE. We wnioskach ustawodawczych wspiera się aktualizację strategii dotyczącej paliw odnawialnych (m.in. wodoru) w przemyśle i transporcie poprzez ustanowienie dodatkowych celów.
Ponadto zmniejszenie zużycia energii ma zasadnicze znaczenie dla ograniczenia emisji i obniżenia kosztów energii dla konsumentów i przemysłu. Komisja proponuje zwiększenie na szczeblu UE celów w zakresie efektywności energetycznej, a także nadanie im wiążącego charakteru, tak aby do 2030 r. osiągnąć całkowitą redukcję o 36–39 proc., jeśli chodzi o zużycie energii końcowej i pierwotnej.
- 40 proc. – nowy cel na 2030 r. w zakresie energii ze źródeł odnawialnych
- 36–39 proc. – nowe cele na 2030 r. w zakresie efektywności energetycznej dotyczące zużycia energii końcowej i pierwotnej
Również system podatkowy dotyczący produktów energetycznych musi wspierać transformację ekologiczną poprzez odpowiednie zachęty. Komisja proponuje dostosowanie minimalnych stawek podatkowych dotyczących ogrzewania i transportu do naszych celów klimatycznych, przy jednoczesnym łagodzeniu skutków społecznych i wspieraniu obywateli znajdujących się w trudnej sytuacji.
Renowacja budynków z myślą o bardziej ekologicznym stylu życia
Renowacja naszych domów i budynków przyczyni się do oszczędzania energii, ochrony przed ekstremalnymi upałami lub mrozami oraz rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego.
Nowy Społeczny Fundusz Klimatyczny będzie wspierał obywateli UE najbardziej dotkniętych ubóstwem energetycznym lub ubóstwem związanym z mobilnością. Pomoże on ograniczyć koszty ponoszone przez osoby najbardziej narażone na skutki zmian, tak aby transformacja była sprawiedliwa i nie pozostawiała nikogo w tyle.
Fundusz zapewni szacunkową kwotę 72,2 mld euro w ciągu 7 lat na finansowanie renowacji budynków, dostęp do mobilności bezemisyjnej i niskoemisyjnej, a nawet wsparcie dochodu.
Oprócz budynków mieszkalnych konieczna będzie również renowacja budynków publicznych, aby bardziej korzystały z energii ze źródeł odnawialnych i były bardziej efektywne energetycznie.
Komisja proponuje:
- zobowiązać państwa członkowskie do renowacji co najmniej 3 proc. całkowitej powierzchni wszystkich budynków publicznych rocznie
- ustalić na 49 proc. poziom wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w budynkach do 2030 r.
- zobowiązać państwa członkowskie do zwiększania wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych do ogrzewania i chłodzenia budynków o 1,1 punktu procentowego rocznie, do 2030 r.
Działanie w zgodzie z przyrodą w celu ochrony naszej planety i zdrowia
Przyroda jest ważnym sojusznikiem w walce ze zmianą klimatu.
Odbudowa zasobów przyrodniczych i umożliwienie ponownego rozwoju różnorodności biologicznej stanowi szybkie i tanie rozwiązanie pozwalające na pochłanianie i składowanie dwutlenku węgla.
Komisja proponuje zatem odbudowę europejskich lasów, gleb, terenów podmokłych i torfowisk. Zwiększy to pochłanianie dwutlenku węgla i sprawi, że nasze środowisko będzie bardziej odporne na zmianę klimatu.
Zrównoważone zarządzanie zasobami w obiegu zamkniętym pozwoli:
- poprawić nasze warunki życia
- utrzymać zdrowe środowisko
- tworzyć wysokiej jakości miejsca pracy
- zapewniać zrównoważone źródła energii.
Nowe cele w zakresie naturalnego pochłaniania dwutlenku węgla:
- -225 Mt dawny cel
- -268 Mt obecna sytuacja
- -310 Mt – nowy cel
Bioenergia przyczynia się do stopniowego wycofywania paliw kopalnych i dekarbonizacji gospodarki UE. Musi być jednak stosowana w sposób zrównoważony. Komisja proponuje rygorystyczne kryteria, dzięki którym wyeliminujemy niezrównoważone pozyskiwanie drewna i ochronimy obszary o wysokiej różnorodności biologicznej.
Impuls dla globalnych działań w dziedzinie klimatu
Możemy zaradzić globalnemu zagrożeniu związanemu ze zmianą klimatu jedynie poprzez współpracę z naszymi partnerami międzynarodowymi.
Europejski Zielony Ład dał już dobry przykład i skłonił głównych partnerów międzynarodowych do wyznaczenia własnych terminów osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Dzięki inwestycjom w technologie energii odnawialnej rozwijamy wiedzę fachową i produkty, z których skorzysta również reszta świata.
Dzięki przejściu na zielony transport stworzymy wiodące przedsiębiorstwa w skali globalnej, które będą w stanie obsługiwać rozwijający się rynek światowy. Współpraca z naszymi partnerami międzynarodowymi umożliwi wspólną redukcję emisji w transporcie morskim i lotniczym w skali globalnej.
UE przedstawi te propozycje i pomysły swoim międzynarodowym partnerom na konferencji klimatycznej ONZ COP26, która odbędzie się w listopadzie w Glasgow.
- 30 proc. środków z unijnego Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej przyczynia się do osiągania celów klimatycznych.
- Jedna trzecia finansowania działań klimatycznych ze środków publicznych na świecie pochodzi z UE i jej państw członkowskich.
Najważniejsze etapy
- grudzień 2019 r.
Komisja przedstawia Europejski Zielony Ład, w którym zobowiązuje się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
- marzec 2020 r.
Komisja proponuje „europejskie prawo o klimacie”, aby wpisać cel neutralności klimatycznej do 2050 r. do wiążącego prawodawstwa
- wrzesień 2020 r.
Komisja proponuje nowy unijny cel redukcji emisji netto o co najmniej 55 proc. do 2030 r. oraz dodanie go do europejskiego prawa o klimacie
- grudzień 2020 r.
Europejscy przywódcy popierają zaproponowany przez Komisję cel redukcji emisji netto o co najmniej 55 proc. do 2030 r.
- kwiecień 2021 r.
Parlament Europejski i państwa członkowskie osiągają porozumienie polityczne w sprawie europejskiego prawa o klimacie
- czerwiec 2021 r.
Europejskie prawo o klimacie wchodzi w życie
- lipiec 2021 r.
Komisja przedstawia pakiet wniosków, które mają przekształcić naszą gospodarkę i umożliwić osiągnięcie naszych celów klimatycznych na 2030 r. Parlament Europejski i państwa członkowskie negocjują i przyjmują pakiet przepisów dotyczących osiągnięcia naszych celów klimatycznych na 2030 r.
- 2030
UE ogranicza emisje o co najmniej 55 proc. w stosunku do poziomów z 1990 r.
- 2050
UE staje się obszarem neutralnym dla klimatu.