In september 2020 heeft de Commissie een nieuw migratie- en asielpact gepresenteerd met een eerlijkere aanpak van het migratie- en asielbeheer. Het moet een nieuw evenwicht vinden tussen de beginselen van een correcte verdeling van verantwoordelijkheid en solidariteit, en vertrouwen kweken door een bredere aanpak en gemoderniseerde procedures. In het pact wordt voorgesteld de migratieprocessen te versnellen en de governance van het migratie- en grensbeleid te versterken.
De gezondheid van en de zorg voor migranten komt in het pact ook aan bod met de invoering van gezondheidscontroles om de behoeften van migranten snel in kaart te brengen.
Hervormingsvoorstellen
Het nieuwe migratie- en asielpact
Het pact stippelt de route uit voor de afronding van de onderhandelingen over de in 2016 en 2018 goedgekeurde hervormingsvoorstellen om de procedures efficiënter te maken en de migranten meer zekerheid te geven.
De Europese Commissie heeft ook aangekondigd de volgende nieuwe wetsvoorstellen in het pact te willen opnemen:
- een voorstel voor een verordening van het Europees en de Raad over de screening van onderdanen van derde landen aan de buitengrenzen. Volgens het nieuwe voorstel zullen personen die de EU binnenkomen, maar niet aan alle voorwaarden voldoen, in de nieuwe procedure verplicht een extra gezondheidscheck krijgen om na te gaan of er extra hulp nodig is.
- een gewijzigd voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een gemeenschappelijke procedure voor internationale bescherming in de Unie en tot intrekking van Richtlijn 2013/32/EU
- een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad over asiel en migratiebeheer
- een voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad over de aanpak van crisissituaties en overmacht op het gebied van migratie en asiel
Overige voorstellen
In juni 2016 heeft de Commissie een actieplan vastgesteld voor een betere integratie van migranten van buiten de EU in de EU-landen, Het bevat een aantal voorstellen in verband met gezondheidszorg en de herziening van de blauwekaartrichtlijn. Zo'n herziening is nodig om het tekort aan geschoold personeel aan te pakken en hooggekwalificeerd personeel van buiten de EU, onder andere voor de zorg, aan te trekken.
In juli 2016 is de Commissie gekomen met het tweede pakket voorstellen voor een hervorming van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel, dat onder andere bepalingen op het gebied van gezondheidszorg bevat, zoals:
Deze voorstellen maken deel uit van het nieuwe migratie- en asielpact.
Wat doet de EU?
Een van de prioriteiten van de Europese Commissie is steun te verlenen aan landen die grote aantallen migranten opvangen. De meeste migranten zijn gezond bij aankomst in de EU. Maar sommigen hebben gezondheidsproblemen, hetzij al van voor hun reis, hetzij door de omstandigheden onderweg.
Er zijn gevallen van lichamelijke uitputting, trauma's, uitdroging of onderkoeling, wat in combinatie met slechte levensomstandigheden, een ongezonde levenswijze of een chronische ziekte een weerslag kan hebben op hun lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Wat doet de EU hieraan?
- De EU geeft financiële steun voor betere gezondheidszorg voor kwetsbare migranten, voor integratie in het nationale gezondheidsstelsel van hun gastland en voor de opleiding van gezondheidswerkers.
- Ze helpt EU-landen die zeer veel migranten opvangen bij het oplossen van gezondheidsgerelateerde problemen en ze bevordert het uitwisselen van goede werkwijzen voor zorgmodellen.
- De EU coördineert de volgende activiteiten via het Gezondheidsbeveiligingscomité:
- ze bundelt verzoeken om medische benodigdheden uit de EU-landen met de grootste instroom, zodat andere EU-landen kunnen bijspringen
- ze houdt toezicht op overdraagbare ziekten via het systeem voor vroegtijdige waarschuwing en reactie
- ze brengt nationale instanties voor gezondheidszorg, civiele bescherming, asiel, migratie en integratie met elkaar in contact
- ze werkt samen met het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding, de Wereldgezondheidsorganisatie Europa en de Internationale Organisatie voor Migratie om de behoeften van de EU-landen en de vluchtelingen beter in kaart te brengen
- ze ontwikkelt opleidingsprogramma’s en opleidingsmateriaal om zorg- en ander personeel dat met migranten werkt, attent te maken op bepaalde ziekten, culturele perspectieven en specifieke behoeften onder pas aangekomen migranten en vluchtelingen
Richtsnoeren
De EU heeft een persoonlijk medisch dossier en een begeleidend handboek voor gezondheidswerkers ontwikkeld om zorgverleners te helpen een medisch dossier van recent gearriveerde migranten op te bouwen en te bepalen wat die het hardst nodig hebben.
In april 2020 heeft de Commissie COVID-19-richtsnoeren vastgesteld over de uitvoering van de relevante EU-bepalingen op het gebied van asiel, terugkeer en hervestiging.
In juni 2020 publiceerde het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding een leidraad over de preventie en bestrijding van COVID-19 onder migranten en vluchtelingen in opvang- en detentiecentra in de EU/EER en het VK, met daarin specifiek advies over de volksgezondheidsbeginselen die essentieel zijn om de verspreiding van de ziekte te stoppen.
Projecten ontwikkelen
Sinds 2003 heeft de EU een aantal projecten uitgevoerd tegen ongelijkheden op het gebied van gezondheid en zorg, onder andere onder migranten, en om de verschillen in toegang tot zorg te meten en de integratie van migranten in de nationale zorgstelsels te verbeteren.
- Verslag over de gezondheidsstatus van pas aangekomen migranten en vluchtelingen in de EU/EER
- Overige EU-publicaties over asiel en migratie
