Nu het jaar op zijn einde loopt, staat Europa op een belangrijk kruispunt.
Oog in oog met de ergste crisis in lange tijd blijken we er, ondanks de mantra "werkgelegenheid en groei" van de Lissabonagenda, niet in te zijn geslaagd daar behoorlijk voor te zorgen. Het consumptiemodel heeft de Europese economieën schade toegebracht, de sociale rechtvaardigheid ondermijnd en de medische zorg door slechte gezondheid en chronische ziekten duurder gemaakt.
We hebben nu de kans om daar verbetering in te brengen. In 2009 treden er een nieuw Parlement en een nieuwe Commissie aan, waardoor er een nieuwe wind door de EU-instellingen kan gaan waaien. Het nieuwe team wacht de taak een visie voor het volgende decennium te ontwikkelen die houvast kan bieden. Maar zij mogen niet dezelfde fout maken als in het verleden door de financiële en economische doelstellingen los te zien van sociale indicatoren.
Van de twee recente crisissen – de wereldwijde financiële crisis en het melamine-in-melk schandaal – leren we hoe kritisch de verantwoordelijkheid van de autoriteiten is om de markt te reguleren in het belang van de consument en de volksgezondheid. De EU-beleidsmakers staan voor een ongeëvenaarde ongelijkheid binnen Europa en velen wacht een lange periode van onzekerheid. De volle omvang van de recessie is nog onduidelijk, maar de gevolgen ervan zijn ongetwijfeld het zwaarst voor wie toch al te maken heeft met armoede, maatschappelijke uitsluiting en onzekerheid. De recessie zal lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen veroorzaken die sommigen nooit te boven zullen komen.
Allerlei beleidstakken zijn van invloed op de volksgezondheid. Om volksgezondheid en welzijn te verbeteren moet de voltallige Commissie in 2009 blijk geven van durf en vastbeslotenheid. Alleen door de gezondheidsproblematiek bij alle beleidsterreinen te betrekken kan de EU de gezondheid van alle Europeanen verbeteren. Dit lukt alleen als alle partijen hieraan hun steun geven en de zorggemeenschap er haar schouders onder blijft zetten.
