EU4Health is de ambitieuze respons van de EU op COVID-19. De pandemie heeft grote gevolgen voor de patiënten, het medisch en zorgpersoneel en de gezondheidsstelsels in Europa. Het nieuwe EU4Health-programma zal zich niet beperken tot crisisrespons maar ook de veerkracht van de gezondheidsstelsels versterken.
Het bij Verordening (EU) 2021/522 vastgestelde programma EU4Health zal financiële middelen verlenen aan in aanmerking komende entiteiten, gezondheidsorganisaties en ngo’s uit EU-lidstaten of met het programma geassocieerde derde landen.
Actiegebieden
Met EU4Health investeert de EU 5,3 miljard euro (in lopende prijzen) in maatregelen met een toegevoegde waarde voor de EU. Ze vormen een aanvulling op het beleid van de EU-lidstaten en zijn gericht op een of meer doelstellingen van EU4Health:

Om de vier algemene doelstellingen te halen zijn er tien specifieke doelstellingen geformuleerd:
- De gezondheid in de Unie verbeteren en bevorderen
- ziektepreventie en gezondheidsbevordering
- internationale gezondheidsinitiatieven en samenwerking
- Grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen aanpakken
- preventie, paraatheid en respons op grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen
- aanvulling van de nationale voorraden van essentiële crisisgerelateerde producten
- vorming van een reserve voor medisch, zorg- en ondersteunend personeel
- Geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en crisisgerelateerde producten verbeteren
- geneesmiddelen, medische hulpmiddelen en crisisgerelateerde producten beschikbaar en betaalbaar maken
- Gezondheidszorgstelsels sterker en veerkrachtiger maken en de hulpbronnenefficiëntie vergroten
- gezondheidsdata, digitale instrumenten en diensten, en de digitale transformatie van de gezondheidszorg versterken
- de gezondheidszorg beter toegankelijk maken
- EU-gezondheidswetgeving en empirisch onderbouwde beleidsvorming ontwikkelen en uitvoeren
- geïntegreerde werkzaamheden van nationale zorgstelsels
EU4Health zal de weg vrijmaken voor een Europese gezondheidsunie door te investeren in dringende gezondheidsprioriteiten:
- de respons op de COVID-19-crisis en de versterking van de veerkracht van de EU bij grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid
- het Europees kankerbestrijdingsplan, en
- de farmaceutische strategie voor Europa
Er zullen ook meer inspanningen worden geleverd op andere gebieden, zoals de digitalisering van de gezondheidsstelsels, het terugdringen van het aantal tegen antimicrobiële stoffen resistente infecties en het verhogen van de vaccinatiegraad.
De EU zal succesvolle initiatieven (bijvoorbeeld de Europese referentienetwerken voor zeldzame ziekten) uitbreiden en de internationale samenwerking ter bestrijding van wereldwijde bedreigingen van de gezondheid opvoeren.
Betrokken partijen
Bij EU4Health moeten diverse partijen worden betrokken om van het programma een succes te maken:
- De EU-lidstaten worden over de prioriteiten en strategische oriëntaties van het programma geraadpleegd en ze werken in de “EU4Health-stuurgroep” met de Commissie samen om voor samenhang en complementariteit met nationale beleidsmaatregelen te zorgen. Ze brengen advies uit in het EU4Health-programmacomité voordat de jaarlijkse werkprogramma’s worden vastgesteld.
- De belanghebbenden (onder wie vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en patiëntenorganisaties, academici en organisaties van gezondheidswerkers) leveren input over prioriteiten en strategische oriëntaties en over de behoeften waaraan via het jaarlijkse werkprogramma moet worden voldaan.
- Het Europees Parlement wordt geïnformeerd over de voortgang van de voorbereidende werkzaamheden en de outreach-activiteiten met belanghebbenden.
- De jaarlijkse werkprogramma’s worden door de Europese Commissie voorbereid, goedgekeurd en uitgevoerd en de Commissie houdt toezicht op en brengt verslag uit over de voortgang bij de verwezenlijking van de doelstellingen van het programma. De Commissie kan ook de standpunten inwinnen van gedecentraliseerde agentschappen en onafhankelijke gezondheidsdeskundigen over technische of wetenschappelijke kwesties die voor de uitvoering van het programma relevant zijn.
- Het Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en digitaal beleid (Hadea) zal het programma uitvoeren.
Werkprogramma
EU4Health wordt uitgevoerd door middel van jaarlijkse werkprogramma’s. Het werkprogramma voor 2022 is goedgekeurd. De maatregelen kunnen worden ingedeeld in vier categorieën: ziektepreventie, crisisparaatheid, gezondheidsstelsels en digitale transformatie, met kanker als transversaal thema.
Subsidies en aanbestedingen
Financieringsmogelijkheden in het kader van het EU4Health-programma worden gepubliceerd door het Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en digitaal beleid (Hadea). Kijk regelmatig op de pagina’s van Hadea over oproepen tot het indienen van voorstellen en aanbestedingen.
Synergie en complementariteit met andere fondsen
Gezondheidsproblemen zijn van nature transversaal. EU4Health hangt samen met andere programma’s, beleidsmaatregelen, instrumenten en activiteiten van de Unie:
- het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+), om kwetsbare groepen te helpen toegang tot gezondheidszorg te krijgen
- het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, om de regionale gezondheidsinfrastructuur te verbeteren
- Horizon Europa voor gezondheidsonderzoek
- het Uniemechanisme voor civiele bescherming/rescEU, om voorraden medische noodhulp aan te leggen
- Digitaal Europa en de Connecting Europe Facility, om de vereiste digitale infrastructuur voor digitale gezondheidszorg op te bouwen
- InvestEU-programma
- Programma voor de interne markt
- Herstel- en veerkrachtfaciliteit
- Erasmus+
- Instrument voor noodhulp
Meer informatie
- Verordening (EU) 2021/522 tot vaststelling van een actieprogramma voor de Unie op het gebied van gezondheid (“EU4Health-programma”) voor de periode 2021-2027
- Persbericht: Commissie ingenomen met inwerkingtreding EU4Health-programma
- Vragen en antwoorden: EU4Health 2021-2027
- Persbericht: Commissie verwelkomt politiek akkoord over EU4Health
- Voorstel voor EU4Health (met bijlagen)
- Vragen en antwoorden over het nieuwe EU4Health-programma
- Factsheet EU4Health
- Herstelplan voor Europa
- Mededeling over het meerjarig financieel kader 2021-2027
Vorige gezondheidsprogramma’s
Sinds 2003 hebben de gezondheidsprogramma’s van de EU kennis en wetenschappelijke gegevens opgeleverd als basis voor een doordachte beleidsvorming en verder onderzoek. Het gaat daarbij om goede praktijken, instrumenten en methodes die zowel voor de gezondheidswerkers als rechtstreeks voor de burgers nuttig waren (bijvoorbeeld betere diagnostische tests, steun voor de EU-lidstaten bij de ontwikkeling van nationale actieplannen tegen kanker en betere patiëntenzorg).