Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie

België - Nabestaandenuitkeringen

Dit hoofdstuk bevat nuttige informatie over het recht op nabestaandenuitkeringen in België.

Als u hebt gewerkt en sociale verzekeringspremies hebt betaald in een ander land van de Europese Unie, dan kunnen uw arbeidsperiode en de door u betaalde bijdragen in aanmerking worden genomen bij de berekening van de uitkeringssom.

In welke situatie heb ik recht op een nabestaandenuitkering?

In geval van overlijden kan de langstlevende echtgenoot een overlevingspensioen krijgen. Dat wordt berekend op basis van de loopbaan als werknemer of zelfstandige van de overleden echtgenoot. Oorspronkelijk konden enkel weduwen een overlevingspensioen ontvangen, maar sinds 1984 kunnen ook weduwnaars deze uitkering aanvragen.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen?

Om in aanmerking te komen voor het overlevingspensioen moet u :

  • de leeftijd van 49 jaar hebben bereikt (bij overlijden in 2023); 
  • minstens een jaar getrouwd zijn met de werknemer op het moment van diens overlijden (of als een vergelijkbare situatie beschouwd wordt).
  • niet hertrouwde weduwe of weduwnaar zijn. Indien hertrouwd wordt de nabestaandenuitkering opgeschort.
  • niet onwaardig zijn bevonden als erfopvolger, vanwege strafbare feiten tegen uw echtgeno(o)t(e).

Situaties die worden beschouwd als vergelijkbaar met de huwelijksvereiste van een jaar:

  • het huwelijk werd rechtstreeks voorafgegaan door een periode van wettelijke samenwoning en de som van deze periodes (samenwoning + huwelijk) is minstens 1 jaar;
  • er is een kind geboren uit uw huwelijk, of uw kind wordt geboren binnen 300 dagen volgend op het overlijden van uw echtgenoot;
  • op het ogenblik van het overlijden is er een kind ten laste waarvoor u of uw echtgenoot kinderbijslag ontving;
  • het overlijden is te wijten aan een ongeval dat na de huwelijksdatum plaats heeft gevonden;
  • het overlijden is veroorzaakt door een beroepsziekte opgedaan tijdens of naar aanleiding van de uitoefening van het beroep: de aanvang of de verergering van deze ziekte moet echter hebben plaatsgevonden na de datum van uw huwelijk;
  • het overlijden werd veroorzaakt door een beroepsziekte opgedaan tijdens de uitoefening van een door de Belgische regering toevertrouwde opdracht of in het kader van de Belgische technische bijstand: de aanvang of de verergering van deze ziekte moet echter hebben plaatsgevonden na de datum van uw huwelijk.

De langstlevende echtgeno(o)t(e) die niet voldoet aan de leeftijdsvoorwaarde, maar wel aan de andere voorwaarden om in aanmerking te komen voor de nabestaandenuitkering, heeft recht op een overgangsuitkering.

Duur van de overgangsuitkering

Gezinssituatie

18 maanden

Indien geen kinderen ten laste

36 maanden

Indien alleen ten laste komende kinderen van 13 jaar of ouder

48 maanden

Indien ten minste één ten laste komend kind jonger dan 13 jaar (*) of

Indien ten minste één ten laste komend kind met een handicap of

Indien een kind geboren is binnen 300 dagen na het overlijden

(*)Kinderen die in het kalenderjaar van overlijden 13 jaar worden, worden voor het hele jaar als 13 jaar beschouwd.

De overgangsuitkering kan zonder beperking gecumuleerd worden met sociale uitkeringen of inkomsten uit een beroepsactiviteit.

Meer informatie vindt u op de website van de FPD http://www.sfpd.fgov.be/nl.

Waar heb ik recht op en hoe vraag ik een uitkering aan?

Over het algemeen moet voor het ontvangen van een overlevingspensioen een aanvraag worden ingediend. Er zijn echter gevallen waarin automatisch een onderzoek plaatsvindt; u hoeft dan niet eerst een aanvraag in te dienen.

U kunt online een aanvraag indienen voor een overlevingspensioen via de volgende website http://www.mypension.be/.

Bedrag

Voor werknemers verschillen de parameters voor de berekening van het bedrag van het overlevingspensioen of de overbruggingstoelage naargelang uw echtgeno(o)t(e) al dan niet gepensioneerd was:

  • Indien uw echtgeno(o)t(e) een pensioen ontving (berekend op basis van het gezinsbedrag of het alleenstaandenbedrag). Het bedrag van het overlevingspensioen bedraagt 80% van het rustpensioen van de overleden echtgenoot (dit komt overeen met een rustpensioen volgens het alleenstaandentarief);
  • Indien uw echtgeno(o)t(e) nog niet gepensioneerd was. Het overlevingspensioen is in dat geval gelijk aan 80% van het (hypothetische) ouderdomspensioen dat uw echtgeno(o)t(e) zou hebben ontvangen. Er zijn echter enkele speciale regels om ongelijkheid te verminderen.
     

De berekening van overgangspensioen is altijd dezelfde: het volgt dezelfde regels als de berekening van het overlevingspensioen toen de overleden echtgeno(o)t(e nog geen pensioengerechtigde was.

Meer informatie is beschikbaar op de website van de FPD: http://www.sfpd.fgov.be/nl  of op https://www.socialsecurity.be ;

Voor zelfstandigen verschilt de berekening van het pensioen afhankelijk van het feit of uw overleden echtgeno(o)t(e) de pensioengerechtigde leeftijd had bereikt en/of al dan niet een ouderdomspensioen ontving op het moment van zijn of haar overlijden.

De hoogte van het pensioen is onder andere afhankelijk van:

  • de lengte van de beroepsloopbaan van de overleden echtgeno(o)t(e;
  • het bedrag van de ontvangen beroepsinkomsten voor elk geldig jaar van de beroepsloopbaan van de overleden echtgenoot.

Als aan de voorwaarden voor het recht op het minimumpensioen is voldaan, wordt het bedrag van uw overlevingspensioen ook berekend op basis van het forfaitaire bedrag van het minimumpensioen en de duur van de loopbaan van uw overleden echtgeno(o)t(e).

Alleen het gunstigste pensioenbedrag (op basis van uw beroepsinkomen of het minimumpensioen) wordt toegekend.

In geval van een persoonlijk pensioen (ouderdoms- en/of overlevingspensioen) kan het bedrag van het overlevingspensioen worden beperkt.

Als alleen aan de leeftijdsvoorwaarde niet wordt voldaan, heeft u recht op een overbruggingstoelage.

Meer informatie vindt u op de websites van RSVZ.

Voor ambtenaren is de berekening van het bedrag van het overlevingspensioen afhankelijk van de relatie met de overleden ambtenaar (echtgeno(o)t(e) of ex-echtgeno(o)t(e)). Er bestaan ook wezenpensioenen.

Het bedrag van het overlevingspensioen dat de echtgeno(o)t(e) ontvangt, wordt berekend volgens de volgende formule: 60% van het referentiesalaris, vermenigvuldigd met de verhouding tussen enerzijds de in aanmerking komende tijdvakken en de diensttijd, uitgedrukt in maanden, die gelijk zijn aan die welke in aanmerking zouden worden genomen voor een ouderdomspensioen dat op dezelfde datum ingaat, en anderzijds het aantal maanden tussen de 20e verjaardag en het overlijden, tot een maximum van 480 maanden. Deze verhouding kan nooit groter zijn dan 1. Het referentiesalaris komt overeen met het gemiddelde salaris van de laatste tien dienstjaren van de overleden ambtenaar.

Wanneer een echtgeno(o)t(e) en een ex-echtgeno(o)t(e) op het ogenblik van het overlijden recht hebben op een overlevingspensioen, wordt het overlevingspensioen van de echtgeno(o)t(e) verdeeld tussen de echtgeno(o)t(e) en de ex- echtgeno(o)t(e). Het deel van het overlevingspensioen dat de ex- echtgeno(o)t(e) ontvangt, wordt berekend op basis van het aantal loopbaanjaren dat samenvalt met het huwelijk. In geval van verdeling van het overlevingspensioen ontvangt de overlevende echtgenoot altijd ten minste de helft van het bedrag van het overlevingspensioen. Eventuele wezen kunnen recht hebben op een aandeel.

De overbruggingstoelage wordt op dezelfde wijze berekend als het overlevingspensioen voor de echtgeno(o)t(e). Het wordt volledig aan de overlevende echtgenoot betaald. Er is geen verdeling met wezen of ex-echtgenoten uit een ander huwelijk.

Meer informatie vindt u op de website van de FPD: http://www.sfpd.fgov.be/nl  en op https://www.socialsecurity.be.

Nuttige termen

  • FPD: Federale Pensioendienst. Openbare socialezekerheidsinstelling die verantwoordelijk is voor het beheer van ouderdomspensioenen en nabestaandenuitkering voor werknemers in loondienst en ambtenaren. http://www.sfpd.fgov.be/nl.
  • RSVZ: Nationaal Instituut voor Sociale Verzekeringen voor Zelfstandigen. De RSVZ is een openbare socialezekerheidsinstelling die de pensioenen van zelfstandigen beheert. http://www.rsvz.be/nl.

Ken uw rechten

De onderstaande links geven u meer informatie over uw rechten. Deze websites zijn niet afhankelijk van de Europese Commissie en vertegenwoordigen dus niet de mening van deze instelling:

Publicatie van de Commissie en websites:

Contact

U bent werknemer in loondienst of ambtenaar: Federale Pensioendienst (FPD)

  • Gratis telefoonnummer vanuit België: 1765
  • Telefoonnummer vanuit het buitenland (betalend): +32 78 15 17 65
  • Adres: Zuidertoren – Europaesplanade 1, 1060 Brussel
  • website: http://www.sfpd.fgov.be/

U bent zelfstandige: Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ)

Als u problemen hebt met uw rechten als Europees burger: de ondersteuningsdiensten van de EU.

Relevant nieuws

Geen nieuws in de laatste zes maanden.

Delen