De EU-regels voor de coördinatie van de sociale zekerheid gelden voor ouderdomspensioenen, invaliditeitspensioenen en nabestaandenpensioenen. In principe gelden deze regels voor staatspensioenen en niet voor bedrijfs- of privépensioenen.

Om de obstakels op het vlak van vrij verkeer in verband met deze aanvullende pensioenen te overwinnen, heeft de Raad van de EU Richtlijn 98/49/EG aangenomen, betreffende de bescherming van de rechten op aanvullend pensioen van werknemers en zelfstandigen die zich binnen de Europese Unie verplaatsen. Deze richtlijn heeft een heel beperkte werkingssfeer en betreft het behoud van rechten voor personen die niet meer onder een aanvullende regeling vallen, de betaling van pensioenen in de verschillende EU-landen en de mogelijkheid voor gedetacheerde werknemers om de regeling van hun thuisland te behouden onder dezelfde voorwaarden als onder de coördinatieregels van de EU voor nationale regelingen.

Over het algemeen zijn de regels voor pensioenen voor overlevende echtgenoten of wezen dezelfde als de regels voor invaliditeits- en ouderdomspensioenen. Nabestaandenpensioenen moeten namelijk zonder vermindering, wijziging of schorsing betaald worden, ongeacht waar in de EU, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen of Zwitserland de overlevende echtgeno(o)t(e) woont.

Wettelijke stelsels voor vervroegde uittreding vallen ook onder de nieuwe coördinatieregels van de EU. Dit garandeert dat deze uitkeringen onder dezelfde voorwaarden worden toegekend aan migranten als aan onderdanen en ook 'geëxporteerd' kunnen worden wanneer zij met pensioen gaan in het buitenland.

Het beginsel van samenstelling van de tijdvakken van verzekering geldt echter niet. Dit betekent dat bij de toekenning van deze uitkeringen geen rekening gehouden moet worden met de periodes waarin u in andere landen verzekerd of tewerkgesteld was of woonde.

Als de periode dat u verzekerd bent geweest in een EU-land, IJsland, Liechtenstein, Noorwegen of Zwitserland niet lang genoeg is om daar in aanmerking te komen voor een pensioen, dan wordt rekening gehouden met de periodes waarin u in andere landen verzekerd was of woonde.

Als u minder dan een jaar verzekerd bent geweest, kan een speciale regel van toepassing zijn, omdat bepaalde landen geen pensioen toekennen voor korte periodes. De maanden waarin u verzekerd was of woonde in land A, waar u een korte tijd gewerkt hebt, gaan niet verloren, maar worden in acht genomen bij de berekening van uw pensioen door land B, C, D enz. waar u langer gewerkt hebt. >> Zoek een contactorgaan in onze lijst.

U kunt in het ene land recht hebben op uw ouderdomspensioen op de leeftijd van 60 jaar, terwijl u in een ander land moet wachten tot u 67 jaar bent.

Onder deze omstandigheden is het belangrijk dat u in alle landen waar u gewerkt hebt, vooraf informatie inwint over uw situatie als u de betaling van uw pensioen uitstelt.

Als u het ene pensioen eerder ontvangt dan het andere, dan kan dit een invloed hebben op de bedragen die u betaald worden. Het contactorgaan, doorgaans de bevoegde instantie van het land waar u woont, en de instanties in de andere landen zullen u verder adviseren. >> Zoek een contactorgaan in onze lijst.

U moet uw pensioen aanvragen in het land waar u woont, tenzij u daar nooit gewerkt hebt. Een contactorgaan, doorgaans een instantie van het land waar u woont, zal uw pensioenaanvraag behandelen.

Het contactorgaan vergemakkelijkt de uitwisseling van informatie tussen de landen die bij uw pensioenaanvraag betrokken zijn.

Zodra het contactorgaan op de hoogte is gebracht van alle beslissingen van de verschillende landen, bezorgt het u een samenvatting van deze beslissingen (een P1-document).

De samenvatting, het draagbare P1-document, geeft u een overzicht van de beslissingen genomen door elk land met betrekking tot uw pensioenaanvraag. Het document bevat meer informatie over de manier waarop de instanties de verschillende verzekeringsperiodes behandeld hebben en geeft bijvoorbeeld aan of er leemtes of samenvallende verzekeringsperiodes zijn.

De EU-regels geven u het recht om een herziening van een nationale beslissing over uw pensioen te vragen, als blijkt dat uw rechten mogelijk negatief beïnvloed zijn door de beslissingen genomen door twee of meer instanties.

De tijdslimiet om een dergelijke herziening te vragen, loopt vanaf de datum dat u de samenvatting (P1-document) ontvangt. De werkelijke tijdslimiet is afhankelijk van de nationale wetgeving van elk land.

Bepaalde overeenkomsten tussen de EU en derde landen voorzien in een beperkte coördinatie op het gebied van sociale zekerheid. In andere gevallen zijn bilaterale overeenkomsten tussen een EU-land en een niet-EU-land gesloten. Voor meer informatie over uw rechten neemt u contact op met de bevoegde instantie in uw land. >> Zoek een contactorgaan in onze lijst.

Het bedrag van uw pensioen wordt berekend in overeenstemming met de wetgeving van het land waar u gewerkt hebt, op precies dezelfde manier als voor onderdanen van dat land.

Het maakt niet uit of u daar wel of niet woont wanneer u de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, u ontvangt in elk geval een pensioen.

Als u nooit gewerkt hebt in het land waar u woont, moet u uw pensioen aanvragen in het land waar u het laatst gewerkt hebt. >> Zoek een contactorgaan in onze lijst.

Als gepensioneerde hebben u en uw gezinsleden recht op medische zorg in het land waar u woont, in overeenstemming met de wetgeving van dat land.

De kosten van de medische zorg worden altijd gedragen door het land dat uw pensioen betaalt. >> Lees meer over prestaties bij ziekte.