Εγγυήσεις για τη Νεολαία

Περί τίνος πρόκειται;

Οι "Εγγυήσεις για τη Νεολαία" είναι μια νέα δράση για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων, η οποία εξασφαλίζει ότι όλοι οι νέοι κάτω των 25 –είτε είναι εγγεγραμμένοι στις υπηρεσίες απασχόλησης είτε όχι– θα λαμβάνουν μια συγκεκριμένη, ποιοτική προσφορά εντός 4 μηνών αφότου εξέρχονται από την επίσημη εκπαίδευση ή καθίστανται άνεργοι.

Αυτή η ποιοτική προσφορά πρέπει να αφορά εργασία, μαθητεία, πρακτική άσκηση ή συνέχιση της εκπαίδευσής τους, και να είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες και την κατάσταση κάθε νέου.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ ενέκριναν επί της αρχής τις Εγγυήσεις για τη Νεολαία τον Απρίλιο του 2013 (Σύσταση του Συμβουλίου).

Με ποιον τρόπο θα συγκροτηθούν τα συστήματα παροχής Εγγυήσεων για τη Νεολαία;

Η ανάπτυξη και υλοποίηση ενός συστήματος Εγγυήσεων για τη Νεολαία προϋποθέτει τη στενή συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων: δημόσιων αρχών, υπηρεσιών απασχόλησης, φορέων συμβουλευτικής υποστήριξης για θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού, ιδρυμάτων εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης, υπηρεσιών στήριξης των νέων, επιχειρήσεων, εργοδοτών, συνδικαλιστικών ενώσεων κ.λπ.

Μεγάλη σημασία έχουν η έγκαιρη παρέμβαση και δραστηριοποίηση, ενώ σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να γίνουν μεταρρυθμίσεις, π.χ. να βελτιωθούν τα συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ καταρτίζουν επί του παρόντος τα εθνικά τους Σχέδια Υλοποίησης των Εγγυήσεων για τη Νεολαία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βοηθά κάθε κράτος μέλος να καταρτίσει το σχέδιό του και να θέσει σε λειτουργία ένα σύστημα παροχής Εγγυήσεων για τη Νεολαία το συντομότερο δυνατό.

Η Επιτροπή διευκολύνει επίσης την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των εθνικών αρχών, ιδίως μέσα από το Πρόγραμμα Αμοιβαίας Μάθησης της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Απασχόληση.

Ένα επιτυχημένο παράδειγμα

Η Φινλανδία έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο σύστημα Εγγυήσεων για τη Νεολαία. Στο πλαίσιο αξιολόγησης από το ίδρυμα Eurofound, διαπιστώθηκε ότι το 2011 το 83,5% των νέων που αναζητούσαν εργασία έλαβαν αξιόλογη προσφορά εντός 3 μηνών από την εγγραφή τους στο μητρώο ανεργίας. Χάρη στο φινλανδικό σύστημα, επιταχύνθηκε η κατάρτιση εξατομικευμένων σχεδίων για τους νέους, με αποτέλεσμα τη μείωση της ανεργίας.

Για μια γενική εικόνα παρόμοιων εθνικών πρωτοβουλιών, βλ. το σχετικό έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (σε 22 γλώσσες της ΕΕ).

Τα οφέλη από τις Εγγυήσεις για τη Νεολαία θα αντισταθμίζουν το κόστος τους;

Αν και δεν είναι δυνατόν να γίνουν ακριβείς μετρήσεις έως ότου όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης ορίσουν επακριβώς τον τρόπο υλοποίησης του προγράμματος, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη θα είναι πολύ μεγαλύτερα από το κόστος.

Το συνολικό εκτιμώμενο κόστος της καθιέρωσης προγραμμάτων με στόχο την παροχή Εγγυήσεων για τη Νεολαία στην Ευρωζώνη είναι 21 δισ. ευρώ ετησίως, ή 0,22% του ΑΕΠ. (Πηγή: έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας – η κρίση απασχόλησης στην Ευρωζώνη)

Ωστόσο, η αδράνεια θα έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος. Οι νέοι που δεν εργάζονται ούτε παρακολουθούν κάποιο πρόγραμμα εκπαίδευσης ή κατάρτισης εκτιμάται ότι κοστίζουν στην ΕΕ 153 δισ. ευρώ (1,21% του ΑΕΠ) ετησίως – εξαιτίας των επιδομάτων που τους χορηγούνται και της απώλειας φόρων. (Πηγή: έκθεση του Eurofound για την ανεργία των νέων)

Δεν κοστίζουν, όμως, όλα τα μέτρα παροχής Εγγυήσεων για τη Νεολαία ακριβά. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο που δεν απαιτεί μεγάλες δαπάνες.

Χρηματοδότηση

Για να γίνουν οι Εγγυήσεις για τη Νεολαία πραγματικότητα, οι κρατικοί προϋπολογισμοί θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στα μέτρα καταπολέμησης της ανεργίας των νέων, ώστε να αποφύγουν μεγαλύτερες δαπάνες στο μέλλον.

Η ΕΕ θα συμπληρώσει την εθνική χρηματοδότηση των προγραμμάτων αυτών μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και των 6 δισ. ευρώ που προβλέπεται να χορηγηθούν στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων.