Projekt współpracy między klinikami z Niemiec i Polski zaowocował po obu stronach granicy znacznymi osiągnięciami w badaniach przesiewowych noworodków pod kątem chorób metabolicznych i zapewnił potencjalne korzyści zdrowotne tysiącom dzieci rocznie.
- 22 May 2015
Sukces naszego transgranicznego projektu dotyczącego badań przesiewowych noworodków oraz to, że udało się wykryć aż tyle chorych dzieci, bardzo nas cieszy. Wczesne wykrywanie oraz szybka diagnoza i interwencja mogą zapobiegać śmierci i niepełnosprawności oraz umożliwić dzieciom pełne wykorzystanie tkwiącego w nich potencjału.
Wrodzone choroby metaboliczne i endokrynologiczne, o ile szybko się ich nie zdiagnozuje, mogą prowadzić do poważnego upośledzenia, a nawet do śmierci cierpiących na nie dzieci. Badania przesiewowe pod kątem tych chorób, przeprowadzane w trzecim dniu życia noworodków, należą zatem do najważniejszych badań medycznych, którymi objęte są niemowlęta. Projekt transgranicznych badań przesiewowych noworodków znacznie zwiększył ofertę tego typu badań w regionie Meklemburgii-Pomorza Zachodniego i w województwie zachodniopomorskim.
Wymiana wiedzy specjalistycznej i rozszerzenie oferty badań przesiewowych
Kliniki po obu stronach granicy mogą teraz diagnozować więcej chorób niż kiedyś. Przed rozpoczęciem tego projektu centrum badań przesiewowych w Szczecinie przeprowadzało testy pod kątem tylko trzech chorób metabolicznych. Teraz pobierane tam próbki są częściowo analizowane w Greifswaldzie. Ponadto, dzięki zakupowi niezbędnego sprzętu medycznego i wymianie wiedzy specjalistycznej, laboratorium badań przesiewowych w Szczecinie może teraz wykrywać więcej schorzeń. W sumie laboratorium to wykonuje obecnie testy umożliwiające wykrywanie 14 chorób.
Jednocześnie Klinika Uniwersytecka w Greifswaldzie odniosła określone korzyści w wyniku przekazania jej przez stronę polską wiedzy na temat badań przesiewowych umożliwiających wykrywanie mukowiscydozy. Ta jedna z najczęstszych chorób będących efektem wrodzonej wady metabolizmu wymaga wczesnego leczenia, aby dało się poprawić jakość życia pacjenta i wydłużyć oczekiwaną jego długość. Dzięki temu transgranicznemu projektowi region Meklemburgii-Pomorza Zachodniego stał się pierwszym niemieckim regionem, który oferuje na całym swoim terenie bezpłatne badania przesiewowe pod kątem mukowiscydozy. Procedury te nie wchodzą jeszcze na ogół w skład zestawu badań, którymi objęte są noworodki w Niemczech.
Do chwili obecnej w Polsce przebadano ponad 30 tys. noworodków, co umożliwiło wczesne wykrycie 25 przypadków wrodzonych chorób metabolicznych lub endokrynologicznych. W Niemczech, w wyniku wykonania 19 tys. badań przesiewowych, mukowiscydozę zdiagnozowano u trzech noworodków.
Współpraca na rzecz zdrowszego życia
Projekt obejmował organizację szeregu spotkań dla lekarzy i rodziców. Transgraniczne spotkania rodzin chorych dzieci, z udziałem tłumaczy, umożliwiały wymianę doświadczeń i zdobywanie wiedzy na temat chorób oraz dodawały rodzicom odwagi. Rodzice otrzymywali też porady i zdobywali wiedzę medyczną od obecnych na spotkaniach lekarzy, dietetyków i psychologów.
W celu dalszego zapewniania tego typu opieki medycznej dla noworodków planuje się uruchomienie kolejnych podobnych projektów.
Łączna wartość inwestycji i środki finansowania z UE
Łączna wartość inwestycji w ramach projektu „POMERANIA regionem modelowym ds. współpracy terytorialnej w zakresie badań przesiewowych noworodków” wyniosła 2 487 112 EUR, z czego 2 114 053 EUR pochodziło ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Projekt był realizowany w ramach programu operacyjnego „Meklemburgia-Pomorze Przednie/Brandenburgia – Polska (województwo zachodniopomorskie)” w okresie programowania 2007–2013.