Dwadzieścia lat temu przywrócenie półnaturalnych obszarów trawiastych do ich stanu naturalnego uważano za niemal niemożliwe. Realizowany w Europie Środkowej projekt Salvere z zakresu różnorodności biologicznej dowiódł, że da się to jednak zrobić.
- 12 December 2014
Projekt Salvere istotnie wpłynął na wzrost różnorodności biologicznej w Europie Środkowej. Użyte w jego ramach techniki są teraz wdrażane w kilku innych projektach dotyczących m.in. wykorzystywania przebranego materiału do tworzenia zielonych dachów i zazieleniania tras tramwajowych z wykorzystaniem nasion specyficznych dla danego obszaru.
Półnaturalne obszary trawiaste mogą być cenne, ponieważ mają wysoką wartość ekologiczną i gospodarczą. Zbierany z nich materiał nasienny i roślinny pomaga zachować i chronić te obszary dzięki swojej różnorodności biologicznej, a także może być cennym źródłem dochodu dla rolników.
Z tego względu w 2009 r. uruchomiono projekt, który miał na celu promowanie terenów rolniczych o wysokiej wartości przyrodniczej (High Nature Value Farmland, HNVF). Są to obszary, na których głównym sposobem wykorzystania gruntów jest rolnictwo i gdzie rolnictwo bezpośrednio lub pośrednio przyczynia się do istnienia dużej różnorodności gatunków i siedlisk lub obecności gatunków podlegających ochronie na szczeblu europejskim, krajowym lub regionalnym.
Projekt Salvere miał na celu promowanie obszarów HNVF w Europie Środkowej. W projekcie uczestniczyło ośmiu partnerów publicznych i prywatnych z sześciu krajów UE — Austrii, Czech, Niemiec, Polski, Słowacji, Węgier i Włoch. Partnerzy opracowali wspólnie podręcznik i wytyczne dotyczące produkcji i zbioru nasion w potencjalnych miejscach takich zbiorów, a także oparte na najlepszych praktykach metody tworzenia bogatych w gatunki obszarów trawiastych. Ich celem była wymiana wiedzy na temat odbudowy środowiska na terenie całej Europy.
Promocja projektu
Projekt Salvere efektywnie przyczynił się do zwiększenia specjalizacji w zrównoważonym zarządzaniu krajobrazem, a w szczególności w produkcji i wprowadzaniu na rynek produktów i usług przyjaznych dla środowiska. Obecnie wszystkie kraje Europy Środkowej dysponują wspólnymi technicznymi metodami przywracania półnaturalnych obszarów trawiastych do stanu naturalnego. Jest to szczególnie ważne w świetle nowej unijnej dyrektywy w sprawie handlu lokalnymi ekotypami roślin zielnych.
Specjaliści ds. ochrony przyrody uznali, że zaproponowane w ramach projektu Salvere metody pomogły im rozszerzyć posiadane kwalifikacje. Również administracje publiczne definiują teraz protokoły przywracania mające na celu odbudowę zdegradowanych siedlisk oraz rekultywację terenów, na których prowadzono prace infrastrukturalne, a następnie wprowadzają te metody w ramach rozporządzeń i środków o charakterze lokalnym.
Ogólnie rzecz biorąc, projekt Salvere pozwolił wdrożyć w życie konwencję dotyczącą ochrony przyrody przyjętą w 1992 r. w Rio de Janeiro, a także unijne akty wykonawcze dotyczące ochrony różnorodności biologicznej.
Łączna wartość inwestycji i środki finansowania z UE
Łączna wartość inwestycji w ramach projektu „Salvere — półnaturalne obszary trawiaste jako źródło większej bioróżnorodności” wynosi 1 567 942,58 EUR, z czego 1 218 254,33 EUR pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu operacyjnego „Europa Środkowa” w okresie programowania 2007–2013.